Geçtiğimiz günlerde üniversite yerleştirme sonuçları açıklandı. On binlerce arkadaşımızın artık önlerinde yeni bir süreç başlıyor. Umarım genç arkadaşlarımızın hayatlarını etkileyecek bu dönem istedikleri gibi geçer. Fizik bölümünü tercih etmiş arkadaşlarımıza tavsiye niteliğinde önümüzdeki kayıt dönemine kadar ilgilenebilecekleri birkaç popüler bilim kitabını tavsiye etmek istedim. Çünkü kitaplar en iyi yol göstericilerdir. Gazi Üniversitesi’ndeki ilk yılımda ders programımda bazı günler için 5-6 saat gibi boşluklar vardı. Bu boşlukları çoğu zaman kütüphanede fizik üzerine yazılan popüler bilim kitaplarını okuyarak geçiriyordum, tabii kütüphanenin multimedya bölümünde izlediğim Star Wars, Star Trek gibi serileri göz ardı edersek. Bu kitapların en büyük katkısı ilerlemek için motivasyon sağlamasıydı. Dolayısıyla burada tavsiye edeceğim kitapların eğitiminiz için motivasyon sağlayacağını düşünüyorum. Genel bir fizik kültürü oluşturmasının yanı sıra aldığınız derslerdeki bilgilerin uygulama alanlarının neler olduğuna ve gündelik hayatta nerelerde karşımıza çıktıklarına dair önemli bilgiler de sağlayacaktır.
#1 Biraz Kuantumdan Zarar Gelmez
İngiliz fizikçi ve popüler bilim yazarı olan Marcus Chown’un hazırladığı bir kitap. Chown kitabın başında tüm insan ırkının bir küp şekerin sahip olduğu hacme sığdırılabileceği, zamanda yolculuğun fizik kurallarına aykırı olmadığı, aldığımız her nefeste Marilyn Monroe’nun verdiği nefesten bir atom içerdiği, herhangi bir kanala ayarlanmamış televizyondaki karlanmanın yüzde birinin Büyük Patlama’nın neden olduğu elektromanyetik gürültüden kaynaklandığı gibi çarpıcı ön bilgiler vererek kitabın başlığı kadar önsözünde de ilgiyi çekmeyi başarıyor. Ne dersiniz, fizik ve matematik dolu derslere başlamadan önce biraz kuantumdan zarar gelmez diyerek işe koyulmalı mı?
#2 Çevremizdeki Fizik
Çevremizdeki Fizik isimli kitabın her fizikçinin kitaplığında bulunması gereken bir kitap olduğunu düşünüyorum. Geçtiğimiz yıl aramızdan ayrılışını büyük bir üzüntüyle öğrendiğimiz Prof. Dr. Naci Balkan hocamızın, İstanbul Üniversitesi Fizik Bölümü’nden çalışma arkadaşı Prof. Dr. Ayşe Erol hocamızla beraber hazırladığı bu kitap gündelik hayatta her an karşılaştığımız olayların fizik ile ilişkisini irdeliyor. Çünkü fizik en kısa tanımıyla çevremizdeki doğa olaylarını inceleyen bir bilim dalıdır. Güneş’teki fizikten şimşek ve gök gürültüsüne, radyoaktivitenin canlılar üzerindeki etkisinden yürüme ve koşmanın fiziğine, antimaddeden özel görelilik teorisine değin bir dizi konuda sade ve anlaşılır bilgiler edinebilirsiniz.
#3 Dünya’yı Değiştiren Beş Denklem
Yazar ve eğitimci olan Michael Guillen tarafından 2003 yılında hazırlanan Dünya’yı Değiştiren Beş Denklem ülkemizde de en çok okunan kitaplardan biridir aslında. Bilim tarihinde önemli yere sahip olan yasaları anlatırken kullandığı dil ve akıcı anlatım bilim insanlarının hayatlarından kesitlerle birlikte birleşerek her dönem okuyucunun ilgisini çekmiştir. Bu kitapta sözü geçen beş denklem, beş yasaya işaret ediyor:
- Isaac Newton’un Evrensel Kütle Çekim Yasası
- Daniel Bernoulli’nin Hidrodinamik Basınç Yasası
- Michael Faraday’ın Elektromanyetik İndükleme Yasası
- Rudolf Clausius ve Termodinamiğin İkinci Yasası
- Albert Einstein’ın Özel Görelilik Teorisi
#4 Einstein Evreninde Zaman Yolculuğu
Zamanda yolculuk özellikle bilim-kurgu roman ve filmlerinin bir fenomeni gibi görünse de aslında fizikçi ve matematikçilerin de önemli bir uğraş alanıdır. Astrofizikçi J. Richard Gott tarafından hazırlanan bu kitabı incelediğinizde zamanda yolculuk olasılığının ne derece kapsamlı olduğunu göreceksiniz. İlk okuduğumda oldukça etkilemişti bu kitap ve kiminle karşılaşsam tavsiye ediyordum. Çünkü zamanda yolculuk ile ilgili öne sürülen teorileri ele alan ve bunları detayları ile okuyucuya sıkmadan anlatabilen önemli bir kitap. Uzayın ve zamanın yapısını merak mı ediyorsunuz? İşte sizin için yol gösterebilecek bir kitap.
#5 Nanoteknoloji Devrimini Anlamak
Şimdiye kadar önerdiğim kitaplar özel görelilik, kuantum fiziği ve teorik fizik gibi daha popüler ve bilinen konular üzerine. Oysa fizik sadece bu konularla sınırlanacak bir bilim dalı değildir. Fizik neredeyse her şey ile ilgilidir. Nanoteknoloji de fizikle iç içe olan bir bilim dalıdır. Gerek ülkemizde gerek de dünyada nanoteknoloji son 20 yılın önemli araştırma konularını içermektedir. Gelişen teknoloji de nanoteknolojiye bağımlı hâle gelmektedir. Fizik bilimi de bu gelişimin doğrudan içindedir. Bundan dolayı fizik bölümünden mezun olacak her fizikçinin nanoteknoloji hakkında fikir sahibi olmasında yarar var. New York Üniversitesi’nden Edward Wolf ve Manasa Medikonda tarafından yazılan Nanoteknoloji Devrimini Anlamak isimli kitabı Gazi Üniversitesi’nden danışman hocam Doç. Dr. Sefer Bora Lişesivdin ve eşi Doç. Dr. Beyza Sarıkavak Lişesivdin tarafından Türkçe’ye aktarıldı. Bu kitapta nanofizik olgularının kullanıldığı yeni tür transistörlerden, süperiletkenlerin nanofiziksel doğasından ve bunların gelecek nesil kuantum bilgisayarların oluşturulmasında neler sağlayabileceğine kadar geniş bir alanda bilgiler edinebilirsiniz.
#6 Paradoks: BİLİMİN EN BÜYÜK DOKUZ BİLMECESİ
İngiltere’de BBC televizyonunda hazırladığı programlarla tanınan Surrey Üniversitesi’nden fizikçi Jim Al-Khalili “Dikkat Kuantum İçerir” uyarısıyla Bilimin En Büyük Dokuz Bilmecesi alt başlığıyla Paradoks isimli kitabını okuyucularına sunuyor. Bu kitapta önce birkaç temel ve basit paradokslarla karşılaşıyoruz. İlk başta, Al-Khalili bunların neden paradoks olmadığını anlatmaya çalışıyor ve bilimin bunlara nasıl cevap verdiğini okuyucularına gösteriyor. Aynı şekilde Olbers Paradoksunu, Maxwell’in Cini’ni, Ahırdaki Sırık Paradoksunu, İkizler ve Dede paradokslarını nasıl birer paradoks olmadığını çözümleyerek anlatıyor. Paradoks olarak adlandırılan ama kitapta yer verilen bilimin cevap bulduğu diğer paradokslar ise şöyle: Laplace’ın Cini Paradoksu, Schrödinger’in Kedisi Paradoksu ve Fermi Paradoksu. Her bir bilimsel konuyu tüm açıklığıyla titiz bir şekilde sunarken okuyucu merakla ve eğlenceli bir şekilde bir sonraki problemi çözüme kavuşturuyor. Schrödinger’in kedisine gözünüzü dikmiş, genişleyen evrene dalmış ve kuantum teorisi üzerine kendinizi düşünüyor bulmak istiyorsanız, Paradoksu bir düşünün derim.
#7 Zamanın Kısa Tarihi
Paradoksu anlatırken genişleyen evrenden bahsetmiştik. Zaman büyük patlama ve evrenin genişlemesi ile başladı. Bunu günümüzde en iyi anlatabilecek fizikçilerden biri Stephen Hawking’dir. Aynı zamanda günümüzün en iyi fizikçileri arasında da gösterilen Hawking tarafından Zamanın Kısa Tarihi’nde evrenin oluşumu, uzay-zamanın ne olduğu, karadelikleri, solucan delikleri, süpersicim teorisi anlatılıyor.
Bu listeyi başka kitaplarla uzatmak mümkün. Siz de ilginizi çeken bir bilim kitabını tavsiye etmek isterseniz aşağıdaki yorum bölümüne bir yorum bırakabilirsiniz.
Gökhan Atmaca, MSc.
Instagram: instagram.com/anadoluca
Twitter: twitter.com/kuarkatmaca
