2009 yılında bir grup astronom Swift uzay aracını kullanarak S5 0014+81 adlı düz spektrum radyo kuasarının ışık yoğunluğunu merkezindeki karadeliğin kütlesini ölçmek için incelediler. Elde ettikleri bulgu şaşırtıcıydı, bizim galaksimizin merkezinde bulunan karadelikten 10 bin kat daha büyük kütleye sahip bir süper kütleli karadelik bu yoğun kuasarın merkezinde yer alıyordu. Güneş’in kütlesi üzerinden bir değer vermek gerekirse bu devasa karadeliğin kütlesi 40 milyar Güneş kütlesine denktir. 2009 yılından bu yana yapılan keşiflerde daha büyüğü görülmediği için en kütleli karadelik olarak bilinmektedir. Öyle kütleli ki, Büyük Magellan Bulutu galaksisinin kütlesinin dört katı kadar büyük.
Karadeliğin Schwarzschild yarıçapı 118.35 milyar kilometre iken 236.7 milyar kilometrelik çapla bir dış ufuğa sahiptir. Bu çap ayrıca Plüton’un Güneş etrafındaki yörüngesinin çapının 37.4 katına karşılık geliyor.
Şaşırtıcı özelliklerine bir yenisini daha ekleyelim. Bu devasa karadelik Büyük Patlama’dan yalnızca 1.6 milyar yıl sonra yani evrenin ilk zamanlarında oluşmuş. Bu süperkütleli karadeliklerin hızlıca büyüdükleri anlamına geliyor. Her yıl 4000 Güneş kütlesi gibi aşırı miktarlarda maddeyi yiyip bitirmektedir.
12.1 milyar ışık yılı gibi bizden çok uzakta yer alan S5 0014+81 süperkütleli karadeliğin 40 milyar Güneş kütlesine sahip olmasından ileri gelerek yapılan modellemelerde kabaca 1.342×1099 yıl yaşayacağı öngörülüyor.
Güneş Sistemimiz ile en büyük süperkütleli karadeliğin kıyaslandığı bir videoyu aşağıda bulabilirsiniz,
Devasa kütleli karadeliğimizin etrafını çevreleyen yoğun kuasar (blazar) evrende bilinen en parlak kuasarlardan biridir, toplam aydınlatma gücü 1041 Watt’tır. Dünya’dan 280 ışık yılı kadar bir mesafede yer alsaydı bu yoğun kuasar Güneş ile Dünya arasındaki uzaklığın 18 milyon kat kadar uzakta olsa bile Güneş kadar metre kare başına enerji yayabilmiş olacaktı. Çünkü bu kuasarın ışık yoğunluğu Güneş’in ışık yoğunluğundan 300 trilyon kez daha büyüktür. Daha çarpıcı olanı ise, Samanyolu’nda yer alan 100 ila 400 milyar arasındaki yıldızın toplam ışık yoğunluğunun 25 bin katı.
Şimdilik bilinen en kütleli süperkütleli karadeliklerin ilk 5’ini listeleyebiliriz:
1. S5 0014+81 (40 milyar Güneş kütlesi)
2. SDSS J102325.31+514251.0 (33.1 milyar Güneş kütlesi)
3. H1821+643 kuasarının merkezindeki karadelik (30 milyar Güneş kütlesi)
4. APM 08279+5255 (23 milyar Güneş kütlesi)
5. NGC 4889 (21 milyar Güneş kütlesi)
Gökhan Atmaca, MSc.
Takip: twitter.com/kuarkatmaca
İletişim: facebook.com/anadoluca
Referanslar:
https://en.wikipedia.org/wiki/S5_0014%2B81
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_most_massive_black_holes
Takipte Kal, Facebook (Kuark.Org)
Twitter (NetBilim)