Yeni bir enerji verimliliğine sahip organik ışık yayan diyot (OLED) sonunda koyu mavi rengi en sıkı ABD video ekran parlaklık gereksinimlerini karşılayacak düzeye gelmiş gibi görünüyor.
OLED‘ler parlak, yüksek kaliteli, düşük-maliyetli, verimli, esnek, hafif düz panel ekranların yeni nesili olarak düşünülebilir. Bir OLED ekrandaki her bir piksel tipik olarak kırmızı, yeşil ve maviden oluşmaktadır. OLED’ler herhangi bir istenilen rengi üretmek için farklı parlaklıklarla ışık saçmaktadır.
Fosforlu OLED’ler (İng. PHOLED) geleneksel OLED’lerin dörtte biri kadar enerji kullanırlar. Yeşil ve kırmızı PHOLED’ler televizyonlarda ve akıllı telefonlarda zaten kullanıyorlardı ve bu sayede biz daha düşük elektrik tüketimi ile daha uzun süreli bir şekilde bataryalarımızı kullanmış oluyorduk. Ancak video ekranlarının ihtiyaç duyduğu geliştirilmekte olan koyu mavi PHOLED’ler bu iki renge göre daha zor bir geliştirilme aşamasından geçmektedir.
Şimdi ise bilim insanları en parlak koyu mavi fosforlu OLED’leri Universal Display Corporation ve ABD Hava Kuvvetleri’nin desteği ile geliştirmeye çalışıyorlar. ABD’de kullanılan Ulusal Televizyon Sistemleri Komitesi’nin (İng. NTSC) en zorlu gereksinimlerini karşılayacak yeni ışıklar elde etmeyi amaçladıklarını da söylüyor araştırmacılar.
Geliştirilmekte olan yeni fosforlu OLED’ler N-heterosiklik karben iridyum-III kompleksi olarak bilinen bir tür molekülden yapılmaktadır. Bu molekül çok parlak koyu mavi renkte ışık yayabiliyor. Ayrıca bu bileşik ışığın daha verimli bir şekilde elde edilmesine olanak sağlıyor. Çünkü bu tasarım elektronların pozitif yüklü karşılığı olan deşikleri ile bağlı olduğu durum olan ışık yayan eksitonların ısı olarak kaybolma ya da bileşiğinde kendisinde yok olma şansını azaltmaktadır.
Yine de, bu yeni fosforlu OLED’ler diğer birçok geliştirilen mavi fosforlu OLED’ler gibi kısa bir çalışma ömrüne sahip. Gelecek araştırmalar bu aygıtın daha uzun ömürlü bir şekilde çalışması için bu yeni PHOLED’in kalbindeki bu molekülün kararlı olması üzerine odaklanacak gibi görünüyor.
Bu haberde belirttiğimiz çalışmanın detaylarına Nature Materials dergisindeki makaleden ulaşabilirsiniz.
Gökhan Atmaca, Bilim Uzmanı (MSc.)
Takip: twitter.com/kuarkatmaca
İletişim: facebook.com/anadoluca
Kaynak:
Charles Q. Choi, Bright Blue PHOLEDs Almost Ready for TV, IEEE Spectrum, Ekim 2015
Görsel, University of Michigan/University of Southern California