NTV’de “Yalnızlık insan ömrünü kısaltıyor” başlıklı bir haber okudum [1]. Ardından yabancı kaynaklardan da işin biraz aslını öğrenmek istedim. ABD’nin en popüler haber sitelerinden birisi olan USA Today’de bu haberi, “Yalnız mı hissediyorsun? Erken ölme riskin artabilir” başlığıyla gördüm [2]. İkinci başlık adeta yalnız insanları doğrudan etkilemek için atılmış sanki.
Konuya gelirsek, yalnız ve toplumdan kendini izole hissetmek uyku bozukluğuna yol açıp, kan basıncını artırabilir ve diğer sağlık sorunları da bunların beraberinde gelişebilir.
Yeni bir bilimsel araştırma gösterdi ki kendini sürekli olarak yalnız hisseden insanların kendini yalnız hissetmeyenlere göre yüzde 14 daha yüksek bir erken ölüm riskine sahip oldukları bulunmuş.
Erken ölüm üzerine yalnızlığın etkisi yoksulluk kadar etkili görünüyor. Çünkü yapılan diğer çalışmalarda yoksulluk erken ölüm riskini yüzde 19’a kadar çıkaran bir faktör olduğu belirlenmiş.
Chicago Universitesi’nde Bilişsel ve Toplumsal Nörobilim Merkezi yöneticisi psikolog John Cacioppo araştırmaları ile ilgili şunları söylüyor, “Yalnızlık kötü sağlık davranışlarına yol açması nedeniyle erken ölüm için bir risk faktörüdür. Çünkü yalnız hissetmek sadece mutsuz olmak değildir, aynı zamanda insanın kendini güvensiz olduğunu düşünmesine de yol açar”.
- Kendini yalnız hisseden yaşlı kişiler için erken ölüm riski %14.
- Yalnızlığın etkisi kötü sosyoekonomik durumlar kadar güçlü.
- İnsanların ailesi, arkadaşları ile birlikte yakın olmaları gerektiği vurgulanıyor.
Chicago’da American Association for the Advancement of Science adlı kuruluşun 16 Şubat’taki yıllık toplantısında verdiği bilgilerde yaptıkları “Sağlık ve Emeklilik Çalışması” sırasında 55 yaş ve üzeri 2100’den daha fazla kişiyle yaptıkları ankette kişilerin yaş, cinsiyet, sosyoekonomik durumları, toplumdan kendilerini soyutlayıp soyutlamadıkları ve zayıf sağlık koşulları gibi durumlarını gözden geçirdiler [3].
Tüm bu bilgiler ışığında izledikleri kişilerle ilgili yaptıkları çalışmaların sonucunda yalnızlık ve diğer insanlardan insanın kendini soyutlaması depresyonu artıran ve anlamlı bir hayat sürme hissini düşüren stres hormonu kortizolu artırmakta ve kan basıncını yükselmesine, uyku bozukluğuna ve daha az huzurlu hissetmeye neden olmaktadır. Bu da kalitesiz uykuyla birlikte yaşlanmayı hızlandırmakta.
Dolayısıyla yalnız hissetmenin erken ölüm riskini neredeyse yoksulluk kadar artırdığı bilim insanlarının yaptığı çalışmalarda bir bulgu olarak ortaya kondu. Günümüzde toplumda kendini “asosyal” olarak tanımlayan insanların da benzer etkilerden kaçınmaları gerekebilir belki de.
Bunca yalnızlıktan bahsetmişken yakın zamanların fenomen dizisinden bir kesiti eklemek uygun olur diye düşündüm:
Gökhan Atmaca, MSc. twitter.com/kuarkatmaca | facebook.com/anadoluca
Kaynaklar:
- http://www.ntvmsnbc.com/id/25499371/
- http://www.usatoday.com/story/news/nation/2014/02/17/loneliness-seniors-early-death/5534323/
- http://news.uchicago.edu/article/2014/02/16/aaas-2014-loneliness-major-health-risk-older-adults
