11 Aralık 2017’de Beyaz Saray’da gerçekleştirilen bir seremonide ABD başkanı Donald Trump Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi’ne (NASA) Amerikalı astronotların Ay’a yeniden gitmesi için hazırlıklara başlanmasını emretti. Bu seremoni sırasında günün önemine ilişkin Donald Trump şunları söyledi, “Bugün imzaladığım direktif keşifler üzerine Amerikan uzay programını yeniden yoğunlaştıracaktır.”
Ay’a giden son astronotlar arasında yer alan Apollo 17 astronotu Eugene Cernan. Fotoğraf tarihi 12 Aralık 1972, 45 yıl önce. Kaynak: NASA
ABD başkanı bu seremonide NASA’yı Mars ve ötesine olan keşif programlarının ilk adımı olarak Ay’a ABD’li astronotları göndermek için ticari ve uluslararası ortaklarla çalışmaya yönlendiren Beyaz Saray Uzay Politika Direktifi 1’e imzasını attı. Bu imza Amerikan uzay politikasında oluşan kaymaya işaret ediyor. Bu imza ile 1960’lı yıllarda Apollo programının elde ettiği başarıların tekrarlanması isteniyor. Bundan önceki başkanlarda bu uzay politikası biraz daha farklıydı, Barack Obama’nın hedefinde Mars’a gerçekleştirilecek görevler vardı. Aslında, gelen her yeni yönetim NASA’nın insanlı uzay uçuşu çabalarını yeniden yönlendirmiş ve şekillendirmişti.
Ay Görevi ve Sonrası
NASA’nın 2019 Mali Yılı Bütçesine dair talebini etkileyecek bu yeni direktif ile NASA yönetiminin Güneş Sistemi boyunca insanlığın ilerleyişini olanaklı kılmak ve Dünya’ya yeni bilgi ve fırsatların getirilmesini sağlamak için ticari ve uluslararası ortaklarla inovatif ve sürdürülebilir bir keşif programına öncülük etmesi isteniyor.
Bu direktifin imzalanması sırasında 45 yıl önce bu hafta Ay’daki Apollo 17 görevine katılan ve Ay üzerinde yürüyen son iki insandan biri olan Apollo 17 astronotu Harrison Schmitt yer alıyordu. O zamandan bu yana, hiç kimse düşük-Dünya yörüngesinin ötesine geçemedi. Artık NASA kendi uzay aracına sahip değil, 2011 yılında uzay mekiklerini emekli etmişti. Günümüzdeki Uluslararası Uzay İstasyonu görevlerine ise Rusya’nın kapsülleri ile gidip geliyorlar. Yakında özel şirketler bu işin sorumluluğunu alacak. SpaceX ise ilk akla gelenlerden, kaldı ki hâli hazırda NASA ile bir kontrata da sahip. Bunun dışında, SpaceX 2018 yılında bir özel şirket tarafından gerçekleştirilecek ilk Ay görevini yapmayı planlıyor, bunun için büyük bir roket inşa ediliyor. SpaceX’e göre böyle bir görevde, Ay gezisine çıkan müşterileri Ay’ın yüzeyine iniş yapmayacak ama bir kapsül ile Ay’ın etrafını dolaşıp geri dönecekler.
Donald Trump direktifi imzalarken. Kaynak: NASA
Trump’ın bu direktifi ile ABD uzay keşif çalışmalarında kendine kabul edilebir bir hedef seçmiş gibi görünüyor. Ancak Ay üzerinde istasyon kurulması, yeniden Ay’a odaklanılması NASA’nın Mars planlarını ne kadar etkileyecek tam olarak öngörülebilir değil. Yazının sonunda Donald Trump’ın yaptığı konuşmadan bir kesiti ekliyorum,
“Bu adımla aynı zamanda Ay’dan 1972 yılında ilk defa uzun soluklu araştırmalardan dönen Amerikalı astronotları hatırlıyoruz. Bu sefer sadece bayrağımızı dikip ayak izimizi bırakmayacağız ve altyapımızı da kuracağız. Mars’a ve belki de bir gün, bir çok dünyaya nihai bir görev için bir temel oluşturacağız.”
Gökhan Atmaca, MSc.
Takip: twitter.com/kuarkatmaca
İletişim: facebook.com/anadoluca
Referanslar:
David Szondy, President Trump orders NASA back to the Moon, New Atlas, 12 Aralık 2017
Nell Greenfieldboyce, President Trump Is Sending NASA Back To The Moon, NPR, 12 Aralık 2017
