Cassini Uzay Aracı Son Yolculuğunda!

Zaman zaman KBT Bilim Sitesi’nde ya da sosyal medya hesaplarımızda Satürn’e ve onun uydularına dair muazzam güzellikteki görüntüleri paylaşmıştık. Bu görüntüler NASA’ya ait Cassini uzay aracı tarafından son 13 yıldır bizlere sunuluyordu. Cassini uzay aracı öyle bir misyondu ki, 27 ülke bu misyona katkıda bulunmuş 635 GB’lık bilimsel veri toplanmış, 6 gezegen uydusu keşfedilmiş ve Satürn’ün uydularına 162 tane hedef gözetilerek uçuş gerçekleştirilmiş oldu. Bu uçuşlardan son zamanlarda gerçekleşenleri ise Satürn’ün halkalarının içinden geçerek yapılan oldukça riskli olan uçuşlardı. Tüm bu misyon boyunca elde edilen veri ve bilgi birikimi kullanılarak 3948 bilimsel makale yayınlandı ve 453048 görüntü Cassini uzay aracı tarafından çekildi ve Dünya’ya gönderildi. Niye bunları söylüyorum? Çünkü artık Cassini görev süresini dolduruyor ve son uçuşunu Satürn’ün en üst atmosferine doğru gerçekleştirecek ve enkazı dev gaz gezegeninde kaybolacak. Yarın, 15 Eylül’de Türkiye saati ile 14:55’te GrandFinale adı verilen Cassini’nin son görevi, Satürn’e çarptırılması gerçekleştirilecek. Bu son görevde dahi Cassini bize Satürn’ün yüzeyine en çok yaklaşabilen uzay aracı olarak en son ne gördüğünü aktaracak ve Satürn hakkındaki anlayışımızı geliştirmede son katkısını vermiş olacak.

GrandFinale

GrandFinale sırasında Cassini uzay aracı Satürn’ün atmosferi boyunca Dünya atmosferine giriş yapan bir aracın hızından dört kat hıza ulaşacak ama Cassini’nin herhangi bir ısı kalkanı yok. Hızı saatte 122 bin kilometreye ulaşması beklenen Cassini bu hızlarda hareket ederken civarındaki sıcaklık dakikada 30 ila 100 kez artacak ve onun her bir bileşeni birkaç dakika içinde parçalanacak.

Cassini’nin altın renkli çok katmanlı yalıtkan dış çehresi kömürleşecek ve parçalarına ayrılacak. Sonra uzay aracının 3 metre genişlikli anteni ve 11 metre uzunluğundaki manyetometre kolu gibi karbon fiber epoksi yapıları zayıflayacak ve parçalarına ayrılacak. Cassini’nin orta kısmının dışına monte edilmiş bileşenleri son olarak ayrılan kısımları olacak.

Tüm bunlar GrandFinale sırasında olacakların bir özetiydi. Diğer taraftan NASA Cassini’nin bu son görevi için NASA TV üzerinden çeşitli yayınlar düzenleyecek. Bu yayınları ve Cassini’ni Satürn’e çarpışması için yapılacak özel yayını https://www.nasa.gov/live adresinden takip edebilirsiniz.

Cassini Misyonu

Cassini’ni toplamda yaklaşık 20 yıllık misyonun 13 yılı Satürn ve onun uydularının oluşturduğu sistemde geçti. Enceladus üzerine yaptığı gözlemler onun sahip olduğu yüzey altındaki okyanus ve bu okyanustaki hidrotermal aktivite izlerinin araştırılması için yeni keşif misyonlarının önünün açılmasına zemin oluşturdu. Titan ise Cassini misyonunda apayrı bir yeri olan bir Satürn uydusudur. Bu görev süresi boyunca Cassini Titan yakınlarında 127 hassas hedefli uçuş gerçekleştirdi, kimisi yakın kimisi ise biraz uzaktı. Ancak bu uzun süreli Titan-Cassini ilişkisi bizim Titan hakkındaki anlayışımızı önemli ölçüde geliştirdi. Hatta öyle ki, günümüzde bilim insanları Titan üzerindeki zorlu koşullarda bile Dünya üzerinde yaşayan hücrelerin iki tabakalı lipitlerine benzer yapılar oluşturabilecek organik moleküllerin olup olmayacağı sorusunu ele alınacak önemli bir uğraş olarak görüyorlar. Bu molekül için en iyi aday akrilonitril molekülleri olabilir ve hatta Titan’ın ikinci büyük gölü olan Ligeia Mare’de bu malzemenin ne kadar çökelmiş olacağı hesaplandı. Titan ile ilgili bir BBC belgeselini şu linkten izleyebilirsiniz.

Cassini’nin 11 Eylül 2017’deki son Titan ziyaretinden işlenmemiş bir görüntü. Muhtemelen uzun yıllar bu kadar yakından Titan’ı bir daha göremeyeceğiz.

GrandeFinale öncesi Cassini uzun süre incelediği Titan’a tekrar uğraması gerekti. Dört gün önce Cassini Titan’a olan en yakın geçişini yaptı ve uydunun yüzeyine 119049 kilometre kadar yaklaştı. Bu geçiş Cassini misyonunun ardındaki mühendisler tarafından resmi olmayan bir biçimde “hoşçakal öpücüğü” olarak adlandırıldı. Çünkü bu geçiş uzay aracını Satürn’ün üst atmosferinde görevin ve yolculuğun sonlanması için gerekli kütleçekimsel bir iteleme sağladı. Bu kütleçekimsel itelemenin sağladığı yörünge aşağıda görülmektedir.

Titan’ın sağladığı kütleçekimsel iteleme şu video ile daha iyi anlaşılıyor:

Aşağıdaki görüntü ise Cassini’nin Satürn’ün en üst atmosferinde izleyeceği yolu gösteriyor. İşaretli kısımlar her on saniye için konumunu göstermektedir.

Ve şimdi hiçbir uzay aracının daha önce yaklaşmadığı kadar Satürn’e yaklaşmak üzere. Bu son yolculuk Nisan ayının sonunda başlayan Satürn ve halkaları arasındaki boşluk boyunca gerçekleştirdiği 22 haftalık dalışın sonuncusu olacak.

Bu akşam NASA’da çalışan Umut hoca Cassini’nin bu son görevi ve 20 yıllık misyonu hakkında bir canlı yayın gerçekleştirecek, sorularınızı yanıtlayacak ve misyon hakkında bilgiler verecek. Bu etkinlik saat 22:00’da olacak. Twitter üzerinden takip edebilirsiniz. Son olarak yazının sonunda Umut hocanın twitter hesabındaki bilgi seline yer vereceğim,

Gökhan Atmaca, MSc.
Takip: twitter.com/kuarkatmaca
İletişim: facebook.com/anadoluca

Referanslar:

  1. https://www.nasa.gov/press-release/cassini-spacecraft-makes-its-final-approach-to-saturn
  2. http://www.sciencealert.com/one-of-cassini-s-most-impressive-feats-dropping-a-moon-lander-on-titan
  3. http://www.dailygalaxy.com/my_weblog/2017/09/nasas-cassini-spacecrafts-final-flyby-today-of-saturns-moon-titan-could-organic-molecules-in-its-vas.html
Gökhan Atmaca
Uyarı! Kuark Bilim Topluluğu Bilim Sitesi'nde yayınlanan haber ve makaleler, genellikle telif hakkına sahip olunan çalışmalardır. Bu nedenle kopyalanıp yayınlanması, izinsiz kullanılması yasa ihlalidir. İhlal edenler hapis cezası ve para cezası ile karşılaşabilirler.
Mars’ın Karlı Kum TepeleriHareketli Işık Parçacıklarının Görüntüsü

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir. - Giriş yap

Gökhan Atmaca

Kuark Bilim Topluluğu'nun kurucusu yazarımız,
2018'de Gazi Üniversitesi'nde Katıhal Fiziği Anabilim dalında doktorasını almıştır.
2008'den bu yana Lisesivdin Araştırma Grubu'nda araştırmacı olarak çalışmaktadır.
2015'te Polonya'da ve 2016'da Güney Kore'de misafir araştırmacı olarak çalışmıştır.
Yarıiletken malzemeleri ve teknolojileri, nanomalzemeler konularında uluslararası hakemli dergilerde 18 yayını bulunmaktadır. Çeşitli bilimsel dergilerde hakemlik yapmıştır.
2006-2012 yılları arasında NetBilim Dergisi'nin editörlüğünü yapmıştır.
KBT Bilim Sitesi'nde 950'den fazla haber ve makale yayınlamıştır.
Diğer yazıları | Blog Sayfası | Twitter

14 Eylül 2017 AstroFizik, Enerji&Uzay, Fizik, Güneş Sistemi, Uzay Araştırmaları, ,
Copy Protected by Chetan's WP-Copyprotect.