Evet böcekler de kilo alıyorlar ama onların asla kilo sorunu yok. Şişmanlasalar bile ince, zayıf görünümlerinde bir değişiklik olmuyor? Nasıl mı? Bu sorunun cevabını yazımızın içerisinde arayacağız.
1960’lı yılların başlarında “tombul böcekler” üzerine ilk çalışmalar yapılmıştı ve hatta obez sivrisineklerle ilgili ilk çalışma bir Florida’lı entomolojist tarafından yayınlanmıştı. Sivrisinekleri mikropipet hortum ile besleyen entomolojist, sivrisineklerin vücutlarının yarısının şişmanlaştığını bulmuştu.
Son zamanlarda ise bilim insanları erkek yusufçuklarda obeziteyi inceliyorlar. Penn State Üniversitesi’nden biyolog Ruud Schilder belirli bir parazit enfeksiyonu ile böceklerin torakslarındaki (baş ve karın arasındaki vücudun parçası) ve uçmak için kullandıkları kasların çevresindeki lipitlerin artmasının tetikleneceğini gösterdi. Bu şişmanlaşan yusufçuklar sonunda rakiplerinden kendi bölgelerini savunmada ve çiftleşmede daha az başarı gösteriyorlar. Hatta uzun süreli uçuşlar yapmaya güçleri bile yetemez duruma düşüyorlar. Enfeksiyonun bulaşmadığı sineklerde ise lipidlerin sayısının artması şişmanlığın çözülmesinde biraz yardımcı olabilir : Schilder’in çalışma arkadaşlarından biri uçmak için daha güçlü kaslara ve daha kolay üreyebilen tombul ve sağlıklı yusufçuklar buldu.
Böcek obezitesi üzerine en kapsamlı çalışma meyve sinekleri üzerine yapılmıştır. Larvalar yüksek şekerli diyetlerin diyabet benzeri bir durum geliştirmesi ve ömrün kısalmasına yol açmasına rağmen hızlıca şişmanlatan yüksek kalori diyetleri ile beslenme eğilimindedirler. Bir sinek yetişkinliğe eriştiğinde, gittikçe büyümesinin bir sınırı vardır. Tıpkı bir insan gibi, meyve sinekleri hücreleri kaplayan lipid damlacıkları olarak fazla enerjiyi depolarlar. Bizim lipid damlacıkları yağlı dokuda yaşarlar; bu yağlı dokuya benzer olarak bir meyve sineği “yağ vücudu” olarak adlandırılan kıyaslanabilir bir organa sahiptir. Fakat diğer böcekler gibi meyve sinekleri büyürken kitinden oluşan bir dış iskelete sahiptiler. Bu dış iskeletin olması da onların karınlarının artan lipidlere rağmen genişlemediği anlamına gelir. Washington Üniversitesi’de bir endokrinolog olan Thomas J. Baranski bu durum için şunları söylüyor, “Bu dış iskelet yüzünden meyve sineklerinde yağ daha sıkı paketlenmiş olur.”
Dolayısıyla kitinden oluşan bir dış iskelete sahip böcekler yağ depolamalarına rağmen insanlarda olduğu gibi obezite sorunları yaşamıyorlar. Hatta bu durum onların daha güçlü olmasına neden bile oluyor. Ancak enfeksiyon gibi bir dış etki ile “kilo aldıklarında” ise işler değişiyor.
Gökhan Atmaca, MSc. facebook.com/anadoluca | twitter.com/kuarkatmaca
Kaynak:
http://www.popsci.com/article/science/ask-anything-can-insects-get-fat?src=SOC&dom=tw
Image credit: Miroslaw Kijewski/Getty Images