Bir yıl önce, CERN’deki ATLAS ve CMS deneylerinden fizikçiler Higgs bozonuna çok benzeyen yeni bir bozonun keşfini gururla duyurmuşlardı.
Bir parçacık çarpışması simülasyonunda Higgs bozonun üretilmesi. Credit: Lucas Taylor/CMS
Sonra bu yeni bozonun özellikleri dikkatle değerlendirilmeye başlandı, 2013’ün Mart ayında ise tespit edilen parçacığın CERN fizikçileri tarafından gerçekten Higgs bozonu olduğu doğrulandı. Fakat yine de hâlâ Higgs bozonun ne tür olduğunu tam olarak belirlemek için çalışmalar devam ediyor.
Higgs bozonu üzerine çalışan CERN fizikçileri bozonun farklı bozunma modları, spin ve parite özellikleri, üretilme yolları üzerinde değişik çalışmalarla geçen yılı geçirdiler.
Şimdiye kadar bu çalışmalar parçacığın Standart Model’in öne sürdüğü Higgs bozonu ile uyumlu olduğunu gösterdi. Ancak yine de bu çalışmalarda deneysel hata göz önüne alındığında diğer olasılıkları göz ardı etmek için daha erken. Örneğin, süpersimetrinin bazı modelleri bir tane değil beş tane Higgs bozonun olması gerektiğini tahmin ediyor. Yeni keşfedilen bozon onların en hafifi olacaktır bu durumda.
Hâlâ çalışmalar sürüyor ve bu Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’ndan (LHC) kaydedilen tüm verilerin analizleri tamamlanana dek devam edecek. LHC devam eden konsolidasyon programından sonra yeniden başladığında 2015 yılında daha fazla veri kullanılabilir olmuş olacak. Avrupa Fizik Derneği’nin 18 Temmuz’da İsveç’te başlayacak konferansında çalışmaların son sonuçları sunulacak.
-> Geçen yıl Higgs bozonuna benzer parçacığın bulunduğuna dair ilk gelişmenin haberi
-> 2013’ün Mart’ında parçacığın Higgs bozonu olarak onaylanması ile ilgili haberimiz
Gökhan Atmaca, MSc. twitter.com/kuarkatmaca | facebook.com/anadoluca
Kaynak:
http://phys.org/news/2013-07-higgs-boson-year.html
