Güneş’in en dış atmosferi veya koronanın ebedi bir gizemi ortaya çıkarıldı. Neden bu kadar sıcak? Güneş’in görünür yüzeyinin sıcaklığı sadece 10 bin Fahrenhayt.
Solar Dinamik Gözlemaracı tarafından elde edilen bu fotoğraf Güneş’in kenarında değişik büyüklüklerde koronal döngüleri göstermektedir. Credit: NASA/SDO
Koronanın nasıl ısındığını anlamak için bazı gökbilimciler koronal döngüler üzerine çalıştılar. Böyle yapılar büyük ters U’ya benzer biçimdeler ve manyetik alan çizgilerinin dolayısıyla kanallaşan güneş gazları veya plazmaların nerede olduğunu gösterirler.
Güneş’le ilgili bilim insanlarının sahip olduğu en iyi fotoğraflar bu döngülerin sabit bir genişlikte olduklarını öne sürüyor. Ancak, yeni bir çalışma gösterdi ki bu optik bir yanılsamadan ibaret; aslında döngüler gittikçe incelmekte (konik bir geometri) ve üst kısmı geniş ve son kısımlarında da dardır. Bu bulgu koronal ısınma için önemli etkilere sahiptir.
Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden Henry Winter, çalışmaları sonucu aslında bulduklarının eğer döngüler konik uçlu geometiye sahipseler koronayı ısıtmak için çok az enerji yeterli olur. İşte bunu açıklayan araştırmacıların bulguları Amerikan Astronomi Derneği’nin Güneş Fiziği Bölümü’ndeki bir toplantısında açıklandı.
Araştırmacılar temel fizik kullanarak bir konik biçimdeki döngünün bir bilgisayar modelini oluşturdular. Bu modelle Yüksek Çözünürlüklü Koronal Görüntüleyici (Hi-C) veya Solar Dinamik Gözlemevi’nin AIA isimli cihazlarından yakalanan fotoğrafları bu bilgisayar modelinde işlediler. Araştırmacılar bu sırada gördüler ki, en değerli görüntüler bile döngünün tam doğru yapısını gösterecek çözünürlükte değil. Sonuç olarak, konik biçiminde bir döngü olmadığı halde bir boru şeklinde görünüyordu.
Bu çalışmalar sırasında tek bir döngünün daha karmaşık bir yapıda olduğu ilk defa gösterilmiş olundu. Araştırmacıların çalışmaları döngülerin gerçek şekil ve yapılarının ortaya çıkarılmasında hâlâ yüksek çözünürlüklü daha iyi cihazlara gerek olduğunu gösterdi.
Gökhan Atmaca, MSc. twitter.com/kuarkatmaca | facebook.com/anadoluca
Kaynak:
http://phys.org/news/2013-07-sun-loops-optical-illusion.html
