Bildiğimiz bilgileri günlük hayattaki verilerle kıyasladığımızda bazı durumlarda şaşırtıcı bir etki yaratabiliyor. Bu yazımızda muhtemelen şaşırmanıza neden olacak 11 bilimsel bilgiyi açıklamalarıyla birlikte siz okuyucularımız için derledik.
1) Bir insanın vücudunda Güneş’ten Plüton’a 17 kez gidip gelebilecek kadar DNA var.
İnsan genomu, her insan hücresindeki genetik kod, her biri 500 bin ila 2.5 milyon nükleotid çifti içeren 23 DNA molekülünü içerir. Bu boyuttaki DNA moleküllerinin açılmış hali 1.7 ila 8.5 cm uzunluğundadır. İnsan vücudunda her biri ortalama olarak 5 cm civarında olan yaklaşık 37 trilyon hücre var ve her bir hücrenin içindeki DNA’yı uç uca ekleyerek sonlandırsaydık, bunlar toplam 2 × 1014 metre uzunluğa eşit olacaktı yani Güneş’ten Plüton’a 17 kez gidiş dönüşe kadar yeterli olacaktı. (1.2 × 1013 metre / Plüton’a gidiş dönüş)
2) Bir insan vücudu, hücrelerinin 10 katından daha fazla bakteri taşır.
Credit: James Berleman
Idaho Üniversitesi’nde mikrobiyolog olarak çalışan Carolyn Bohach’a göre, vücudumuzun içerisinde yaşayan tüm bakteri yarım galonluk sürahiyi (1 galon=3.785 litre) veya vücudunuzdaki 10 kat daha fazla bakteri hücresini insan hücrelerinden daha dolduracaktı. Ancak endişelenecek bir şey yok; bu bakterilerin çoğu yararlıdır. Yiyeceklerimizden enerji ve besin maddeleri almamıza yardımcı olan kimyasallar dahi bakteriler tarafından üretilmektedir.
3) Fotonun Güneş’in çekirdeğinden yüzeyine çıkması 40.000 yılını alabilir ancak Dünya’ya seyahat etmesi yalnızca 8 dakika 20 saniye sürer.
Bir foton belirli bir mesafe yol alırken bu mesafe rastgele bir yönde kendisini saptıran, saçan bir atom tarafından serbest bırakılmasına ve soğurulmasına (absorbe edilmesine) bağlıdır. Fotonun, çekirdekten Güneş’in yüzeyine (696.000 kilometreye) kaçabilmesi için çok sayıda atom ile etkileşmeye girmesi gerekir. Güneş’in çekirdeği içindeki nükleer füzyon reaksiyonlarıyla oluşan fotonlar gama ışıması ile serbest kalırlar ama Güneş’in iç yapısı içerisinde sayısız kez soğurulur ve yayılırlar. Bunun hesaplaması biraz zor, fakat sonuçta Güneş gibi kütleli bir yıldızın yüzeyine ulaşmasının bir fotonun binlerce hatta milyonlarca yıl geçtiği sonucuna varılıyor. Bir bakıma bugün bize ulaşan ışık, belki milyonlarca yıl önce üretilen bir enerjidir. Bilgisayar ekranındaki görüntünün gözümüze ulaşmasının nanosaniye kadar sürdüğü, Güneş’in yüzeyinden çıkıp gelen fotonun 8 dakika 20 saniyede Dünya’ya ulaştığı düşünülünce ilginç bir bilgi daha! Bu konu ilginizi mi çekti? Güneş’in ışımasında kuantum mekaniğinin etkileri hakkında bilgi almak isterseniz, “Güneş’teki Kuantum Tünelleme” isimli yazımızı inceleyebilirsiniz.
4) Dünya üzerindeki en büyük canlı yapı, 2000 km’den uzun Büyük Set Resifi’dir.
Mercan resifleri, doku ile bağlantılı çok sayıda bireysel mercan polipinden oluşur. Bu polipler yumuşak gövdeli omurgasız hayvanlardır. Büyük Set Resifi, Mercan Denizi’nin yüzeyinin hemen altında, dar geçitlere bölünmüş yaklaşık 2900 resif ve 900 adadan oluşur. 2600 km’lik genişliğe yayılmış ve 344.000 km2‘lik bir alanı kaplayan Dünya’nın en büyük canlı yapısıdır ve uzaydan görülebilmektedir.
5) Bir çay kaşığı sudaki atom sayısı, Atlas Okyanusu’ndan çay kaşıklarıyla alınacak su miktarından 8 kat daha fazla!
Bir çay kaşığı su (yaklaşık 5 mL) 2 × 1023 su molekülü içerir. Her su molekülü 3 atomdan oluşur: iki hidrojen ve bir oksijen. Üstelik, bir çay kaşığı dolusu her bir su molekülünü sonuna kadar birleştirseydiniz, 50 milyar km uzunluğunda veya Güneş Sisteminizin genişliğinin 10 katı kadar olurdu.
6) Bir kişi hayatı boyunca ekvatorun uzunluğunun ortalama dört buçuk katı kadar yürür.
Bir kişi günde ortalama 7500 adım atar. Eğer günlük ortalamayı korur ve 80 yıl kadar bu tempoda bir kişi yürürse, yürüyen kişinin yaklaşık 219.000.000 adım attığı söylenebilir. 175 bin kilometreye karşılık gelir ki bu değer, yaklaşık 40 bin kilometre olan ekvatorun çevresinin yaklaşık 4,5 katı kadar yürümeye eşdeğerdir.
7) Helyum mümkün olan en düşük sıcaklık olan mutlak sıfıra çok yakın bir sıcaklık değerine (-460 ° F veya -273 ° C) soğutulduğunda, şaşırtıcı özelliklere sahip bir sıvı haline gelir: yerçekimine karşı akar ve cam bir kabın üzerine çıkmaya başlar.
Helyum’u genellikle balonları uçurması ve insanların sesini değiştirmesiyle biliyoruz. Ancak -269 ° C’ye kadar soğutulduğunda helyum diğer sıvıların yapamayacağı şeyleri yapabiliyor, süper akışkan haline geliyor ve yerçekimine karşı gelip bir kabın kenarlarına tırmanabiliyor.
8) Betelgeuse, kırmızı süper devden süpernovaya geçiş yaparken patlayacak olursa gökyüzümüz iki ay boyunca sürekli aydınlanacaktır. Şimdi, yarın, birkaç bin yıl içinde herhangi bir zamanda olabilir.
Betelgeuse, Dünya’dan 430 ışık yılı uzaklıkta yer almaktadır. Bu uzaklığa rağmen gökyüzündeki en parlak yıldızlardan biridir. Nedeni ise; Betelgeuse’in evrendeki en büyük yıldız türü süper dev bir yıldız olmasıdır. Betelgeuse, Güneş’in yaklaşık 10.000 katı bir parlaklığa sahiptir ve yarıçapının Güneş’in yaklaşık 370 katı olduğu hesaplanmaktadır. Güneş Sistemi’nin merkezinde konumlandırılmış olsaydı, yarıçapı Mars yörüngesinin ötesine uzanırdı. Yaşamının sonuna yaklaştığından, Betelgeuse’nin bir süpernova içine patlaması ihtimal dahilindedir.
9) Bir kan hücresinin vücudumuzu dolaşması ortalama bir dakika sürer.
Vücudumuzda yaklaşık 5 litre kan bulunur ve kalbimizden her atımda ortalama 70 ml kan dökülür. Ayrıca, sağlıklı bir kalp dakikada yaklaşık 70 atım yapar. Dolayısıyla, kalbin pompalayabileceği miktarı bir dakika içinde atış sayısı ile çarparsak yaklaşık 4.9 litrelik kan dolaşımı sonucuna ulaşırız. Bu hemen hemen tüm vücudunuzun kan dolaşım miktarıdır. Dolayısıyla bir kan hücresi bir dakikalık süreçte vücudumuzu dolaşır. Kalp, bir dakika içinde vücudunuzun tüm kan hacmini pompalar.
10) Bilinen en ağır süperkütleli karadeliğin çapı Güneş Sistemi’nin en dışında yer alan cüce gezegen Plüton’un yörüngesiyle oluşturduğu çapın 37 katından daha büyüktür.
2009 yılında astronomlar S5 0014+81 isimli kuasarın merkezindeki süperkütleli karadeliğin kütlesini ölçtüklerinde, bu karadeliğin 40 milyar Güneş kütlesine sahip olduğunu şaşırtıcı bir şekilde bulmuşlardı. Açıkça şimdiye kadar bilinen en ağır süperkütleli karadeliğin başka bir çarpıcı özelliği ise çapının 236.7 milyar kilometre olması. Bu tam da Plüton’un Güneş’e olan uzaklığının 37 katından fazlasına karşılık gelmektedir.
11) Bilinen evren 50.000.000.000 galaksiden oluşur. Normal bir galakside 100.000.000.000 – 1.000.000.000.000 yıldız vardır. Samanyolu başına 100 milyondan fazla Dünya benzeri gezegen olabilir.
Hala yalnız olduğumuzu düşünüyor musunuz?
Burak Kesayak
Kuark Bilim Topluluğu Popüler Bilim Yayın Grubu
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği
Endüstri 4.0 Platformu
Takip: https://twitter.com/BurakKesayak
Referanslar:
http://www.zmescience.com/other/feature-post/10-quick-scientific-facts-will-blow-mind/
http://skeptics.stackexchange.com/questions/10606/length-of-uncoiled-human-dna
http://hypertextbook.com/facts/1998/StevenChen.shtml
https://www.scientificamerican.com/article/strange-but-true-humans-carry-more-bacterial-cells-than-human-ones/
https://phys.org/news/2013-04-sunlight-earth.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Great_Barrier_Reef
Competition Science Vision, Sayı 13, Mart 1999.
http://www1.lsbu.ac.uk/water/water_molecule.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Water
https://www.scientificamerican.com/article/superfluid-can-climb-walls/
http://earthsky.org/brightest-stars/betelgeuse-will-explode-someday
https://www.thenakedscientists.com/articles/questions/how-quickly-does-blood-cell-circulate
https://www.nasa.gov/multimedia/imagegallery/image_feature_2233.html
