Özellikle sonuna geldiğimiz 2016 yılı içerisinde Mars’a gitmek ve koloni kurmak hakkında pek çok spekülasyon yapıldı veya öngörülerde bulunuldu. Bu spekülasyonları yapanların bulundukları makam bu konunun daha çok konuşulmasına sebep oldu. Ancak bu tür spekülasyonlar kadar heyecana neden olmasa da bilimsel araştırmalar devam ediyor.
NASA’nın Mars Yörünge Keşif Aracı’nın (MRO) üzerinde bulunan ve yerin altını araştırmada kullanılan Sığ Radar cihazı (SHARAD) Mars üzerinde yerin altında gömülü ve donmuş suyun keşfini gerçekleştirdi. Bu donmuş alandaki suyun miktarının Kuzey Amerika’nın en büyük gölü Lake Superior’daki su kadar olduğu belirtiliyor. Bu da yaklaşık olarak ülkemizin en büyük gölü Van Gölü’nün 3 katı bir büyüklüğe karşılık geliyor. Van Gölü’nü düşündüğümüzde bulunan su miktarı ilk Mars yerleşimcileri için önemli bir miktar sayılabilir.
ABD’deki Texas Üniversitesi’nden araştırmacıların MRO’nun elde ettiği bulguları değerlendirdikleri makale Geophysical Research Letters dergisinde yayınlandı. Bu makaledeki bilgilere göre, donmuş su kalıntısı Mars ekvatoru ve kuzey kutbu arasındaki bölgenin kabaca orta bölgelerinde bulundu. Bulunan buz alanın kalınlığı 80 metreden 170 metreye değişirken içeriğinin yüzde 50-85 aralığında su buzu, geri kalanı da toz veya büyük kaya parçalarından oluşuyor. Bu buz katmanının üzerinde ise 1 ila 10 metre arasında değişen bir Mars toprak örtüsü var. Bu toprak, buz katmanını atmosfere maruz kalmasını engelleyerek süblimleşmeden (katı halden ısı sonucu sıvı hâle geçmeden gaza dönüşme) korumuş. Diğer taraftan, ilk olarak bu bölgeye robot gönderilecekse bu robotun en azından 1 metreden fazla kazı yapabilme becerisine sahip olması gerekiyor.
Bu yeni keşfedilen alanın Mars üzerinde tüm bilinen su buzunun yüzde birinden daha azına tekabül etmesine rağmen, gezegen üzerindeki bulunduğu yer ve yüzeye olan yakınlığından dolayı öneminden bir şey kaybetmiyor. Çünkü kutup bölgesinden nispeten uzakta olması ve yüzeye çok yakın bir derinlikte olması Mars’taki bu su kaynağı geleceğin kaşiflerini, başka bir deyişle Mars’ın ilk yerleşimcileri için bulunmaz bir nimet gibi görünüyor.
İlk yerleşimciler için öneminin yanı sıra bulunan buzlu sudan bir parça dahi araştırmacıların eline geçse bu örnekler Mars’ın geçmişine dair çeşitli ayrıntılar sunabilir. Mesela, gezegende binlerce yıl boyunca iklimin değişmesiyle Mars’taki suyun değişimdeki rolünün ne olduğu ortaya çıkabilir.
Mars’a yerleşmeyi düşünenlere, bu konudaki heyecanlı fikirleri dinlerken Mars’taki ince atmosferi ve zararlı radyasyonu hatırlatmak isterim. Mars yolculuğu için bir çözüm bulma konusunda iyimser olsak bile radyasyona karşı henüz bir çözüm bulmuş değiliz. Beklememiz gerekecek, araştırma ve geliştirme çalışmaları devam ediyor.
Gökhan Atmaca, MSc.
Takip: twitter.com/kuarkatmaca
İletişim: facebook.com/anadoluca
Referanslar:
http://newatlas.com/maritan-ice-field-discovered/46583/
https://en.wikipedia.org/wiki/Lake_Superior
