Trump’ın aksine hepimizi etkileyen dünya üzerinde bir gerçek var, küresel iklim değişikliği. Küresel iklim değişikliği de sanayi devriminden bu yana kullandığımız yakıtlarla atmosfere “fazladan” ilave ettiğimiz karbon dioksit gibi sera gazlarından kaynaklanmaktadır. Finlandiya’da çalıştırılmak üzere olan yeni bir enerji santrali bu atmosfere saldığımız karbon dioksitin kendisini kullanılabilir bir yakıta dönüştürme çabasında yardımcı olabilir. Yani döngünün eksik kalan parçası bu şekilde tamamlanabilir. Yeni enerji santralindeki taşınabilir kimyasal reaktör atmosferdeki karbondioksiti ve elektrolizdeki düzeltici hidrojeni sıvı yakıtlara dönüştürmek için güneş enerjisi kullanmaktadır.
Atmosferdeki karbondioksiti azaltıp kullanma konusunda daha önce karbondioksiti metanol, etanol ve hatta karbon fiberlere dönüştürme çabaları olmuştu. KBT Bilim Sitesi’nde Harvard’lı bir araştırmacının karbondioksiti sindirip alkol üreten bakteri tasarladığı haberini yapmıştık veya Panasonic şirketinin geliştirdiği yapay fotosentez sisteminden de bahsetmiştik. Bunlar gibi tüm çabalar atmosferdeki karbondioksitin azaltılıp bir döngü içerisinde kullanılmasına yönelik. Döngünün bir parçasında bizler fosil yakıtları kullanıp atmosfere karbondioksit salıyoruz ama bir taraftan da yok olmak üzere olan ormanlarımızın bu karbondioksiti absorbe etmesini beklemek mümkün değil, zaten atmosfer olağandan fazla karbondioksite sahip olduğu için bu döngü kırılmıştı. Döngüyü desteklemek için dünya çapında çok sayıda araştırma var, biz bu fazladan karbondioksiti nasıl kullanabiliriz?
Soletair Project adı verilen bir proje, bu reaktörün iç mekanizmalarını bir nakliye konteynerine sığacak şekilde boyutlandırmak için mikroskopik seviyede yapılandırmaktadır. Almanya’nın Karlsruhe Teknoloji Enstitüsü’nde yapılan bu sistem bu enstitünün Interatec adlı spinoff şirketi tarafından ticarileştirilecek ve geliştiricilere göre bu sistem istenilen benzin, dizel ve gazyağını üretebilecek.
Bu reaktör ayrıca hem fosil hem de yenilenebilir yakıtlar veya petrol veya biyogaz üretiminden kaynaklanan atık gaz tarafından üretilen metan içeren egzozu sıvı sentetik yakıtlara dönüştürmek üzere yapılandırılabilir.
İlk pilot enerji santrali yıl sonunda sistemin hava yakalama birimini geliştiren Finlandiya’daki VTT Teknik Araştırma Merkezi’nde çalışmaya hazır. 2017 yılında, testler Lappeenranta Teknoloji Üniversitesi’nde devam edecek. Bu üniversite reaksiyonlar için gerekli hidrojeni üretmek için kullanılan elektroliz sistemini geliştirmişti. Ticari olarak bu reaktör sistemi 2018 yılının ortalarında pazara girebilir. Belki de giderek bu teknolojinin yaygınlaşmasıyla atmosferdeki fazladan karbondioksit normal döngüsüne tekrar katılabilir kısmen de olsa. İnsanlığın bu tür teknolojilere ihtiyacı var. Çünkü insanlık tarihinde görülmemiş bir yüksek oranda karbondioksitle yaşıyoruz!
Gökhan Atmaca, MSc.
Takip: twitter.com/kuarkatmaca
İletişim: facebook.com/anadoluca