İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü’nden iki fizikçi E.coli gibi bir bakteri büyüklüğünde diatomik moleküller yapabildiler. Üstelik bunu yaparken böyle büyük moleküllerin yapılabileceğine dair bir hipotezin de doğru olduğunu kanıtladılar.
Diatomik moleküller aynı veya farklı elementlerden sadece iki atomdan oluşan moleküllerdir. Hidrojen (H2), Oksijen (O2), Azot(N2) ve Klor (Cl2) aynı elementlerden oluşan diatomik moleküllere örnektir. Karbon monoksit (CO) ve azot oksit (NO) da iki farklı atomdan oluşan diatomik moleküllerdendir. H2H2 veya O2O2 gibi diatomik moleküllerin tipik olarak büyüklükleri 1 nanometreden daha azdır. Ancak Physical Review Letters dergisinde yayınlanan bir makalede fizikçiler Johannes Deiglmayr ve Heiner Saßmannshausen tipik bir molekülden 1000 kat daha büyük yani 1 mikrometre büyüklüğünde iki atomlu bir molekülün nasıl yapılabileceğini tanımladılar. Bunun için, iki fizikçi birbirini çok zayıf bir şekilde çeken egzotik atomları kullandıklarını belirtiyorlar.
Önceki bir araştırma ise dev bir iki atom molekülünün eğer atomlar bir Rydberg durumuna sokulursa yapılabileceğini göstermişti. Rydberg durumu en dıştaki elektron yüksek bir kuantum durumuna ilerletilmesiyle atomun çekirdeğinden daha uzak bir yörüngeye sahip olması sağlanması ile açıklanabilir.
Yeni araştırmada ise iki fizikçi iki sezyum atomunu mutlak sıfır sıcaklığına kadar soğuttular. Böylece bu iki atom atomların küçük bir kısmının uyarılmasıyla bir atımlık laser ışığı kullanılarak bağlandılar.
Atomlar birbirine bağlandıktan sonra gönderilen çok daha az enerjiye sahip başka bir laser atımı ile atomlar Rydberg durumuna geçti. Bundan emin olmak için, atomlardan biri daha düşük Rydberg durumuna bozunduğunda iyonların oluşup oluşmadığı tespit edilmeye çalışıldı.
Araştırmayı gerçekleştiren iki fizikçiye göre bu deneyin sonuçları kuantum bilgisayarlarda kuantum bitleri olarak atomların kullanılmasında bir yer edinebilir.
Gökhan Atmaca, MSc.
Takip: twitter.com/kuarkatmaca
İletişim: facebook.com/anadoluca
Referanslar:
Sciencealert
Futurism
Görüntü: APS/Alan Stonebraker
