Dünya üzerindeki astrofizikçilerin bir anlamda umutlarını ve rüyalarını taşıyan Japonya’nın Uzay Teleskobu Hitomi’nin (aka ASTRO-H) artık resmen bir daha kullanılamayacak olduğu açıklandı. Mart ayının son haftasından bu yana iletişim kurulamıyordu.
Japonya Uzay Araştırma Ajansı (JAXA) Hitomi teleskobunun çöküşünü bugün yaptığı açıklama ile duyurdu. Daha görevine tam olarak başlamadan ortaya çıkan bu durumun nedeni bir çok olası başka faktöre rağmen parçalanma gibi görünüyor. Teleskoba güç sağlayan güneş pilleri teleskobunun ana gövdesinden ayrılmış ve böylece teleskop enerji ihtiyacını karşılayamayacak duruma gelmiş gibi görünüyor. Bazı açıklamalarda ise araştırmacılar oluşan bozulma ve dolayısıyla başarısızlık insan hatası kaynaklı olduğunu belirtiyorlar.
Nature dergisinde bir programlama hatası ile birlikte bir yazılımın teleskoba kontrol edilemez bir dönüş komutu gönderdiği ve teleskop bunu deneyince kritik olan bağımsız güneş panelleri dahil 10 parçaya kadar dağıldığı belirtiliyor.
Hitomi Japonca’da göz veya gözbebeği anlamına geliyor ve Şubat ayının ortalarında başarılı bir şekilde uzaya fırlatılmıştı. Beklendiği gibi bir hafta sonra çalışmaya başladı ama Mart ayının sonlarına doğru iletişim kurulamadı. On yıl kadar çalışması beklenen uzay teleskobundan araştırmacılar sadece 3 günlük gözlem verisi alabildiler.
ABC internet sitesine göre Hitomi uzay teleskobunun kabaca maliyeti 365 milyon dolar ve bu önemli yatırımın heba olmasının ardından JAXA 12 yıla kadar bunun yerine yeni bir teleskop fırlatmayabilir. Yüksek bütçeli bir yatırımın böyle heba olması kötü ama bu girişimden elde edilen tecrübe ve deneyimler sonraki araştırmalar için yol gösterici olacaktır.
Gökhan Atmaca, MSc.
Takip: twitter.com/kuarkatmaca
İletişim: facebook.com/anadoluca
Referanslar:
Popular Science
http://global.jaxa.jp/press/2016/02/20160217_hitomi.html
