Gece dışarı çıkıp gökyüzüne baktığımızda yıldızlar yanıp sönüyormuş gibi görürüz. Optik illüzyon olarak nitelendirebileceğimiz bu durum asırlardır tartışma konusu olmuştur.
İnsanların evreni tanıma çalışmalarının bir sonucu olarak yıldızların yanıp sönüyor şekilde görünüyor olması gizemli bir soru olarak karşısına çıkmıştır. Aristo, ilk zamanlar bu durumu insan gözünün görme yeteneğinin yetersiz kalmasıyla açıklamaya çalışmıştır. Daha sonrasında bilim adamları yıldızların elmas gibi bir yapıda olduğunu ve kendi eksenleri etrafında dönmesiyle yanıp sönüyor gibi göründüklerini ileri sürmüşlerdir.
18. yy’da Isaac Newton da bu soruya cevap bulmaya çalışmış ve görüntüdeki değişimin Dünya’nın atmosferinin bir sonucu olduğunu düşünmüştür. Ancak bunu tam olarak açıklamayı başaramamıştır.
Günümüze bu astronomik sintilasyonun (kırpışım) nedeni hakkında farklı tartışmalar olsa da genel olarak kabul gören görüş atmosferdeki yoğunluk farklılıkları olarak biliniyor. Bu görüşe göre yıldızlardan yayılan ışık, mercek görevi gören atmosferdeki farklı yoğunluğa sahip ceplerden geçerek kırılır. Bu durum tıpkı su üzerindeki ışık kırılması gibi ışığın hareket etmesine neden olur. Böylelikle de yıldızları sanki yanıp sönüyormuş gibi görürüz. Yani bir yıldız uzaydan görüntülendiğinde kırpışma gözlemlenmez.
Burak Kesayak
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği
Kuark Bilim Topluluğu Popüler Bilim Yayın Grubu
Kaynak:
http://www.enchantedlearning.com/subjects/astronomy/stars/twinkle.shtml
Görsel: http://static.parade.com/wp-content/uploads/2014/03/Why-Do-Stars-All-Look-Almost-the-Same-Size-ftr.jpg