NASA 290 milyon ışık yılı uzaklıktaki PGC 043234 galaksisinin merkezindeki bir karadelik tarafından parçalanan bir yıldızın görüntülerini paylaştı-aşağıdaki videodan izleyebilirsiniz. Bilgisayar ortamında oluşturulan bu görüntüler NASA’nın Chandra X-ışını Gözlemevi, Hızlı Gama Işını Patlama Kaşifi ve ESA/NASA XMM-Newton X-ışını Gözlemevi ASASSN-14li adı verilen bir parçalanma olayına ait topladıkları astronomik bulgularından yararlanılarak oluşturuldu. Bu olay PGC 043234 galaksisinin merkezindeki yıldızın kütlesinden birkaç milyon kat daha fazla olduğu tahmin edilen bir süperkütleli karadeliğin yakınında gerçekleşti. Bu süperkütleli karadeliğe oldukça yakın bir şekilde başı boş yaklaşan yıldız, karadeliğe doğru çekilirken yüksek hızlarda geriye yıldızsal enkaz bıraktı. Bu yıldızsal enkazın bırakılma sürecine gel-gitsel bozulma deniliyor ve bu olay birkaç yıl boyunca süren X-ışını parlamalarına neden olmaktadır. Başta bahsettiğim gözlemevleri de bu parlamaları takip etti. Astronomlar ise bu olaya benzere daha fazla olaylar bulduklarında karadelik etrafına yaklaşan yıldızların nasıl etkilendiğine dair teorik modelleri test edebilmeyi umut ediyorlar. İşte görüntü,
Bu gel-gitsel bozulma olayı sırasında, yıldızın kütlesinin çoğunu içeren filamentler karadeliğe doğru düşer. Eninde sonunda bu filamentler parlak X ışınları yayan pürüzsüz, sıcak disk içine karışıp kaybolur. Disk oluştukça, merkezi müthiş bir şekilde ısınır ve diskten uzağa büyük bir malzeme akışı oluşur.
Daha fazla bilgi için: http://www.nasa.gov/mission_pages/chandra/destroyed-star-rains-onto-black-hole-winds-blow-it-back.html
Gökhan Atmaca, Bilim Uzmanı (MSc.)
Takip: twitter.com/kuarkatmaca
İletişim: facebook.com/anadoluca