Beklenmedik bir şekilde patlayan balonları bilirsiniz, anlık korkulara sebep olur. Ancak patlayan bir balonun açıklanması gereken bazı ilgi çekici bilimsel sorulara sahip olduğunu da belirtmeliyim ve evet bizim konumuz bu.
Physical Review Letters dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmada araştırmacılar bir balon içindeki basınç miktarının balonun nasıl patlayacağını doğrudan etkilediğini buldular. Hatta araştırmacılar balonun nasıl patladığını çok yavaş çekimde görmemizi sağlayan yüksek-hızlı bir kamera ile deneylerini kayda aldılar.
Bir balon şişirdiğimizde, balon içine havayı üfleyerek şişirirken balonun kendisine de stres yani gerginlik uygulamış oluruz. Eğer bu gerginlik düşükse, balon uzun bir çatlak ile patlar (Durum 1).
Eğer balon stresi artıracak şekilde daha fazla hava ile doldurulmuşsa, bilim insanları bunun çok farklı bir sonuç ürettiğini buldular. Bu durumda, tek bir çatlak boyunca değil bu çatlakların sayıca çok olduğu bir patlama gerçekleşmektedir (Durum2).
Bu iki duruma ait deney görüntüsüne aşağıdaki videodan ulaşabilirsiniz:
Dolayısıyla, yüksek stresli bir balon çok farklı parçalarla patlarken parçalanmış olmaktadır. Buna benzer şekilde, araştırmacılar cam ve metal gibi daha kolay kırılan cisimlerde bu keşiflerini uygulamayı planlıyorlar. Böylece aniden bir şok uygulandığında parçalanması daha az olan olası malzemeleri geliştirmek istiyorlar.
Gökhan Atmaca, Bilim Uzmanı (MSc.)
Takip: twitter.com/kuarkatmaca
İletişim: facebook.com/anadoluca
Kaynak:
http://www.popsci.com/science-behind-popping-balloon?src=SOC&dom=tw
Görsel: David Dawson, flickr