TÜBİTAK’ın ULAKBİM birimi bünyesindeki Cahit Arf Bilgi Merkezi (CABİM) tarafından yapılan bibliyometrik çalışmalar ile 2004-2014 yılları arasında en çok bilimsel yayın üreten ilk 50 üniversite belirlendi. Bu çalışmalar yapılırken Web Of Science verileri göz önünde bulundurulmuş ve kullanılan indeksler arasında SCI,SSCI,A&HCI, Thomson National Science Indicators ve InCities gibi uluslararası atıf indeksleri bulunuyor.
Çalışmalarda incelenen yayın türleri makale (article), inceleme/derleme (review) ve not (note) şeklinde olduğu TÜBİTAK raporunda belirtiliyor. Türkiye adresli yayınların yaklaşık %91’ lik kısmının Devlet ve Vakıf Üniversiteleri ile Kara, Deniz, Hava Harp Okulları tarafından üretildiği görülmüştür.
2004-2014 yılları arasında Türkiye adresli yayın sayısı 228.856 adet olup, bu yayınlara yapılan atıf sayısı 1.517.691’ dir. Üniversite yayın sayısı sıralamasında ilk üç sırayı tıp fakültesi olan İstanbul Üniversitesi (14069), Hacettepe Üniversitesi (13457) ve Ankara Üniversitesi (11485) paylaşırken dördüncü sırayı Gazi Üniversitesi (11374) ve beşinci sırayı Ege Üniversitesi (10942) almıştır. Etki değerine göre bakıldığında ise, ilk sırada Boğaziçi Üniversitesi (11.72), ikinci sırada İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi (10.08) ve üçüncü sırada İTÜ (9.99) yer almaktadır.
Yayın ve atıf etkisine göre ortaya çıkan verilerin tamamına şu adresten ulaşabilirsiniz:
http://ulakbim.tubitak.gov.tr/tr/hizmetlerimiz/turkiye-universitelerinin-bilimsel-yayin-performansi-2004-2014
Yapılan çalışmalar ayrıca konu kategorilerine ayrılarak da ele alınmış ve 8 anabilim dalı altında 250 farklı başlıkta incelenmiş. 51 bilim dalının olduğu Temel Bilimler anabilim dalında çalışmalar sonucunda elde edilen bulguların özeti şu şekilde verilmiş:
Türkiye toplam bilimsel yayın sayısının (228856) %30.42’ sini Temel Bilimler dallarına ait yayınlar (69619) oluşturmaktadır.
Türkiye adresli bilimsel yayınlar içinde Temel Bilimler dallarında en çok yayının Çevre Bilimleri (7628) dalında olduğu, daha sonra ise Kimya, Ortak Disiplinler (5358), Matematik, Uygulamalı (5309) ve Fizikokimya (5195) bilim dalları olduğu görülmektedir. Etki değerine göre bakıldığında ise, Evrim Biyolojisi (13.22) bilim dalı ilk sırada yer almakta, daha sonra ise Fizik, Nükleer (13.06) ve Kimya, Uygulamalı (12,67) bilim dalları şeklinde devam etmektedir.
Temel Bilimler dallarında Dünya etki ortalaması üzerinde olan bilim dallarımız ise, Fizik, Nükleer (TR:13.06/Dünya:8.29), Kimya, Uygulamalı (TR:12.67/Dünya:10.68), Termodinamik (TR:11.77/Dünya:8.21), Mekanik (TR:9.94/Dünya:7.60), İnstrmentasyon (TR:9.17/Dünya:7.52), Su Kaynakları(TR:8.93/Dünya:8.67) ve Taşınım (TR:7.62/Dünya:6.13) olduğu görülmektedir.
Temel Bilimlerde Dünya etki değerinin üzerinde olan bilim dallarına bakıldığında ilk sırada yer alan Fizik, Nükleer bilim dalında en çok yayını ODTÜ ve Gazi Üniversitesi (111), ardından İTÜ’nün (68) yaptığı, ikinci sırada yer alan Kimya, Uygulamalı bilim dalında da en çok yayını da yine İTÜ (251), ardından Ege Üniversitesi (238) ve Hacettepe Üniversitesi (223) üretmişlerdir.
Üniversitelerimizin, Dünya etki değeri sıralamasında ilk sırada yer alan Ortak Disiplinler (36.35) bilim dalında etki değerlerine bakıldığında, Hacettepe Üniversitesi’ nin 55 ve İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi’ nin 52 etki değerine sahip olması, ikinci sırada yer alan Genetik ve Kalıtım (20.91) bilim dalında İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi 48.78 etki değerine, Fatih Üniversitesi’ nin 42.20 etki değerine sahip olması, üçüncü sırada yer alan Evrim Biyolojisi (20.36) bilim dalında ise Uludağ Üniversitesi’ nin 31.67, Anadolu Üniversitesi’ nin 29.50 etki değerine sahip olması dikkate değerdir.
Üniversitelerimizin, Temel Bilimler alanında Türkiye yayın sayısına sağladığı katkı 66456 yayın ile % 95’dir. Bu alanda en çok yayının Çevre Bilimleri bilim dalında yapıldığı ve bu bilim dalında en çok yayın üreten üniversitelerimizin İTÜ (%9.20), İstanbul Üniversitesi (%5.19) ve Dokuz Eylül Üniversitesi (%5.13) olduğu görülmüştür.
Temel Bilimler ve diğer bilim alanları ile ilgili ülkemiz bilim dünyasının performansına dair verilere şu adresten ulaşabilirsiniz:
http://ulakbim.tubitak.gov.tr/tr/hizmetlerimiz/turkiye-universitelerinin-konu-kategorilerine-gore-yayin-performansi-2004-2014
Gökhan Atmaca, Bilim Uzmanı (MSc.)
Takip: twitter.com/kuarkatmaca
İletişim: facebook.com/anadoluca
