Kahve ve çayın faydaları sizi uyanık tutmaktan daha fazlası olabilir. Son yapılan çalışmalara göre kahve ve çay beynimizi daha sağlıklı tutmaya yardımcı olabilir. Araştırmacılar depresyondan, Alzheimer hastalığından ve Parkinson hastalığından korunmanın bu içeceklerin tüketimi ile bağlantılı olduğunu düşünüyorlar.
10 yıl süren büyük ölçekli bir çalışmada 250 binden fazla insanda kahve, çay ve tatlı içecekler* tüketimi ile depresyon arasındaki bağlantı araştırıldı. ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü’nden araştırmacılar 1995 ve 1996 yılında her tür içecek tüketimini kaydettiler ve 2000 yılından sonra katılımcıların kendi bildirdikleri depresyon tanılarını karşılaştırdılar. Bu sonuçlar PLOS ONE dergisinin Aralık sayısında yayınlanmıştı. Bulgulara göre kahve alımı ile depresyon için riskin biraz daha düşük olması ilişkilendirildi. Bu makalede çayın etkisinin daha küçük olduğu belirtilmiş ama başka bir çalışma çayın koruyucu olduğunu göstermiştir.
2013 yılının Kasım ayında yayınlanan bir çalışmada depresyon için önemli derecede küçük riske sahip düzenli çay tüketen yaşlı Çinliler üzerinde çayın koruyucu etkisinin incelendiği bildirildi. Çalışmanın sonucunda bu katılımcıların yüzde 21’inin haftada bir ila beş gün arasında düzenli çay tükettiği ve yüzde 41’inin ise günlük olarak çay tükettiği ortaya çıktı. Çay tüketim alışkanlığı olan insanlarda bir şekilde depresyonla daha az karşılaşıldığı böylece öne sürülmüş oldu.
Bazı çalışmalar ise kahve ve çay içenlerin bilişsel gerilemenin düşük oranlara sahip olduğunu öne sürdü ama bunun kanıtı karışık. Kemirgenler üzerine yapılan bir araştırma kahve ve çayda bulunan belirli bileşikler üzerine odaklanmıştı ve aynı fikir bu kimyasalların Alzheimer ve Parkinson hastalıkları için olan riski azalttığı konusunda da dile getirildi. Neurobiology of Aging dergisinde 2014’ün Haziran ayında yayınlanan çalışmada farelere eicosanoyl-5-hydroxytryptamide adı verilen kahvenin bir bileşeni ile beslenme düzeni yapıldı. Sonuçta, hayvanların beyinlerinin Alzheimer hastalığının tipik patolojik değişimlerine karşı korunduğu öne sürülmüştür. 2013 yılındaki başka bir deneyde aynı bileşenin Parkinson hastalığının bir fare modelinde de koruyucu etkisi olduğu bulundu. Kafein maddesi beyni bu hastalıklara karşı korumayabilir ama aynı yayında içme suyuna kafein katılan farelerde Alzheimer hastalığında görülen protein karmaşıklığının azaldığı bildirildi. Ayrıca kafeinin mekansal hafıza eksikliğini de engellediğini düşünüyorlar.
Görünen o ki düzenli kahve ve çay tüketimi depresyon, Alzheimer hastalığı ve Parkinson hastalığına karşı beyni daha dirençli tutma ihtimali var. Yine de kahve ve çay içmenin gerçekten beyni koruduğunu söylemek için çok erken. Bunun yanı sıra, çoğu araştırmacı günlük alışkanlığın zarar verebileceğini kabul ediyor.
*ScientificAmerican’daki yazıda ayrıca şeker veya yapay şekerlendiricili içeceklerin depresyon riskini artırdığına dair bulguların olduğu da belirtilmiş. Bu tür ürünlerden uzak durmak için bir sebep daha.
Gökhan Atmaca, MSc.
Takip: twitter.com/kuarkatmaca
İletişim: facebook.com/anadoluca
Kaynak:
http://www.scientificamerican.com/article/coffee-and-tea-may-protect-the-brain
Photo: Wikipedia
