Bugün güzel bir haber paylaşacağım. Katma değeri yüksek teknoloji üretebilme yolunda Bilkent Üniversitesi ve ASELSAN şirketinin işbirliği ile çok önemli bir adım atıldı. Biliyorsunuz ki günümüz yarıiletken endüstrisinin en önemli malzemesi silikon ve akıllı telefonlardan bilgisayarlara pek çok elektronik aygıt bu malzeme kullanılarak inşa ediliyor. Ancak 1990’lı yılların başından beri bilim insanlarınca üzerinde yoğun bir şekilde çalışılan bir yarıiletken malzeme daha var. Bu malzeme de Galyum Nitrat (GaN)’tır. Bu malzeme doğası gereği sahip olduğu özellikleri ile uzay, haberleşme ve savunma gibi stratejik alanlarda yüksek teknolojili aygıtların yapımında kullanılabilir bir malzeme olduğu artık kanıtlanmış bir malzemedir. Hatırlayacak olursak, 2014 Nobel Fizik Ödülü de GaN temelli mavi ışık yayan diyotun mucitlerine verilmişti. Bu malzeme temelli aygıtların kullanımının yaygınlaşacağı bir dönemde ülkemizin bir üniversite birimi ve bir sanayi kolunun bir araya gelerek GaN temelli çipler üretmek amacıyla bir fabrika kuracak olması gelecek için umut verici bir gelişme. İnanıyorum ki bu gelişme sadece GaN temelli çiplerle sınırlı kalmayacak. Sadece fizik, elektrik-elektronik mühendisliği alanında değil diğer birçok alanda bu tür katma değeri yüksek teknoloji üretmeye yönelik projelerin gelişmesini de tetikleyecektir.
Sözü daha fazla uzatmadan ASELSAN tarafından yapılan duyuruya aşağıdaki gibi yer veriyorum.
ASELSAN ve Bilkent Üniversitesi ortaklığında kurulan AB-MikroNano, savunma, uzay, haberleşme ve enerji sektörleri için stratejik öneme haiz GaN temelli çipler üretecek.
Türkiye, bu tesiste üretilecek GaN temelli çipler sayesinde hava savunma radarı, elektrikli araba, yüksek hızlı tren ve 4G/5G cep telefonu sistemleri gibi stratejik teknolojiler üretebilen dünyanın dört ülkesinden biri olacak.
Bilkent Üniversitesi kampusu içinde yer alacak olan fabrikanın temel atma törenine Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, Savunma Sanayii Musteşarı Prof. Dr. İsmail Demir, Bilkent Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Abdullah Atalar, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr Yücel Altunbaşak, ASELSAN Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Hasan Canpolat ve çok sayıda yetkili katıldı.
Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, savunma sektöründeki yetkinliklerin sivil alana aktarılması konusunda destek olduklarının altını çizdi. Bakan Yılmaz, “Bugün, doğru sanayi politikaları ile; özellikle savunma sanayinin ihtiyaçlarının ulaştığı derinlik ve üniversitelerimizin yeteneklerinin ulaştığı seviye, üniversiteler ile sanayimizin arasındaki mesafeyi kapatmış ve tarafları birleştirmiştir.Bu vesile ile; uyumlu birlikteliklerini ortaklığa dönüştüren Bilkent Üniversitesi ve ASELSAN’ı ortaya koydukları irade için tebrik eder, benzer örneklerin ülkemizde artmasını temenni ederim” diye konuştu.
Savunma Sanayii Musteşarı Prof. Dr. İsmail Demir, konuşmasında Türkiye’nin savunma ihtiyaçlarının önemine vurgu yaptı. Prof. Dr. Demir, “Türkiye’nin jeopolitik konumu nedeni ile ihtiyaç duyduğu füze savunma sistemleri ve elektronik harp gibi alanlar, nanoteknolojiye giren konuları da içinde barındırmaktadır. Gelinen aşamada; teknolojik yetkinlik hedefimiz doğrultusunda bir konuda daha ülkemizin dışa bağımlılığı kalkmıştır” dedi.
ASELSAN Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Hasan Canpolat, elde edilen teknolojinin pek çok sektörde kullanım alanı bulacağının altını çizdi. Dr. Canpolat, şunları söyledi:
“Bu ortaklığın ilk ürünü olan GaN transistörler iki yıl içerisinde üretilerek, çok amaçlı faz dizili radar, atış kontrol radarı, elektronik harp gibi ASELSAN’ın üst sistemlerinde yerini alacaktır. ASELSAN’ın Gölbaşı’nda 200 Milyon Dolar yatırım büyüklüğü ile kurmuş olduğu Radar, Elektronik Harp ve İstihbarat Mükemmeliyet Merkezi ise kurulacak olan tesis için önemli bir kaynak olacaktır. Avrupa Birliğinin, küresel çapta Ar-Ge’ye en çok öz kaynak ayıran şirketler listesinde ülkemizin tek temsilci olan ASELSAN, üniversite sanayi işbirliklerinde yeni açılımlarla öncülüğüne devam edecektir.”
Bilkent Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Abdullah Atalar da bilgi üreten toplumların küresel yarışta öne geçtiğini hatırlattı. Son 10 yılda üniversitelere verilen Ar-Ge desteğinin 10 kat arttığını vurgulayan Prof. Dr. Atalar, “Silikon trenini kaçırdık ama galyum nitrat treninin içindeyiz” dedi.
Törende NANOTAM Başkanı ve AB Mikronano şirketinin genel müdürü Prof. Dr. Ekmel Özbay da “Bir hayalden gerçeğe” başlıklı bir sunum yaptı.
30 milyon dolarlık şirket, üniversite-sanayi işbirliği açısından Türkiye’ye örnek olacak. Şirket, ASELSAN’daki A harfi ile Bilkent Üniversitesi’ndeki B harflerinden yola çıkarak AB-MikroNano ismini aldı.
Kazanılan teknoloji; savunma alanında özellikle radarlarda kullanılan çok yüksek güçte ve hızda nanotransistörleri yapmamızı sağlamaktadır. Bu teknoloji radar alanında edinilebilecek ve dünyada sayılı ülkenin elinde bulundurduğu en kritik teknolojidir. Gelinen aşamada; “teknolojik yetkinlik” hedefi doğrultusunda bir konuda daha ülkemizin dışa bağımlılığı kalktı.
Ortaklığın ilk ürünü olan GaN temelli çipler iki yıl içerisinde üretilerek, çok amaçlı faz dizili radar, atış kontrol radarı, elektronik harp gibi ASELSAN’ın üst sistemlerinde yerini alacak. Galyum Nitrat (GaN) üstün fiziksel özellikleri nedeni ile son yıllarda tüm dünyada, üstünde yoğun çalışmalar yapılan yeni bir yarı iletken malzemedir.
TÜBİTAK ve Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) tarafından desteklenen Galyum Nitrat (GaN) yarı iletken malzemesi temelli çip teknolojisi, ASELSAN ve BİLKENT tarafından milli olarak geliştirildi. BİLKENT Üniversitesi Nanoteknoloji Araştırma Merkezi’nde (NANOTAM) GaN temelli yüksek performanslı çipler üretildi. Bu ürünlerin yüksek hızlarda ve yüksek güçlerde çalışabildikleri görüldü.
Laboratuvar testleri tamamlanan çipler, ASELSAN’da yapılan saha testlerinde de başarılı bir şekilde kullanıldı. Üretilen çiplerden elde edilen sonuçların, hedeflenen performansların da üzerinde çıkması sonucunda ASELSAN ve BİLKENT yönetimleri nanoteknoloji temelli çip ve entegre devrelerin Türkiye’de üretilmesi konusunda yatırım yapma ve ortak bir şirket kurma kararı aldı.
Tüketen Değil Üreten Ülke Olacak
AB-MikroNano, Türkiye’de ilk kez ticari amaçlı çip ve elektronik entegre devre üretimi yapacak. Şirket tarafından üretilecek nanoteknoloji temelli ürünler yurtdışına da ihraç edilecek. Nanoteknoloji konusunda şimdiye kadar dünyada tüketiciler liginden çıkamayan Türkiye, artık üreticiler liginde yer alacak.
Yüksek Hızlı Tren, Elektrikli Arabalar, 4G ve Yenilenebilir Enerji İçin
Tamamen milli olarak geliştirilen yüksek performanslı çipler, radar uygulamalarının yanında Yüksek Hızlı Tren (YHT), yenilenebilir enerji, elektrikli arabalar ve 4G cep telefon sistemleri gibi birçok farklı alanda kullanılıyor. Türkiye, dünyada Galyum Nitrat (GaN) yarı iletken malzemesi temelli çip teknolojisi geliştirilebilen az sayıdaki ülkelerden birisi konumunda bulunuyor. ASELSAN ve BİLKENT Üniversitesi ortaklığında kurulan AB-MikroNano şirketi, elde edilen stratejik avantajı yeni ticari ürünlere dönüştürmeyi hedefliyor.
Gökhan Atmaca, MSc.
Takip: twitter.com/kuarkatmaca
İletişim: facebook.com/anadoluca
Kaynak: ASELSAN