1969 yılında Apollo iniş aracı ile Ay tozu üzerine iz bırakan astronotlardan sonra Ay yüzeyinin ilk kokusunu bulmuştu.
Space.com’daki bir makelede, Apollo 17 astronotu olan Harrison Jack Schmitt Dünya’nın uydusunun kokusunu yanmış baruta benzediğini söylüyor. Apollo 11’den Buzz Aldrin bu kokunun kömür gibi koktuğunu veya üzerine su serpilmiş şömine küllerine benzediğini belirtiyor. Tennessee Üniversitesi’nde Gezegen Yerbilimleri Enstitüsü yöneticisi Larry Taylor Ay’ın yüzeyi üzerindeki toz, kum ve kaya katmanının oluşturduğu Ay regolitin yanık ortamdan türediğini düşünüyor: bu yanık ortamdan kastı atomlar arasındaki kırılan elektron bağlarıdır.
Space.com köşe yazarı Leonard David bu düşünceyi şöyle açıklıyor. Taylor’a göre Dünya üzerine bir kaya çarptığında, etrafa saçılan mineraller tarafından bir koku oluşacaktır.Ama Ay üzerinde, bu saçılan mineraller arasında oluşan asılıp sallanma (dangling) adı verilen bağlar uzun süre varlıklarını sürdürebilir ve bu yüzden Ay kaya ve toprak katmanı kabaca yüzde 43 oksijendir, bu yetersiz bağların çoğu oksijenden oluşur. Leonard David’in belirttiğine göre Taylor, astronotların kokusunu aldığı şeyin bu etrafa saçılan minerallerin oluşturduğu yetersiz bağlar olduğunu düşünüyor.
Görünen o ki uzayın geri kalanı yanmış barut gibi kokuyor.
Bu konunun daha detaylı incelemesi, örneğin Ay’a ilk giden astronotların Apollo kabini içinde duydukları koku ile bir şeylerin patladığından endişe etmelerini Space.com’daki makaleden okuyabilirsiniz.
Gökhan Atmaca, MSc. twitter.com/kuarkatmaca | facebook.com/anadoluca
Kaynak:
http://www.popsci.com/article/technology/where-does-moons-smell-come
