Acaba bir bakteri biz yüksek yapılı omurgalılara dolaylı yoldan fayda sağlayabilir mi?
Bacillus thuringiensis adlı mikroorganizma bu işi gayri ihtiyari bir şekilde yapmaktadır. Eh bizim müdahalemiz de yok değil hani…
Önemli bir bioinsektisit (böcek öldüren ilaç) olarak kullanılan B. thuringiensis ilk defa 1901 yılında Japonya’da ipek böcekleri üzerinde keşfedilmiş, daha sonra Almanya’ da 1911 yılında Thuringia kentinde yeniden bulunarak ismini oraya ithafen verilmiştir. B. thuringiensis sporlanma sırasında parasporal (parabazal) cisim adı verilen kristal yapıda bir protein oluşturur. Bu kristali oluşturan protein böceklere toksik etkisi vardır. Bol miktarda sporlandırılan bakterilerden bu kristal proteinler saf olarak elde edilir ve toz halinde böcekler (larvaları) tarafından yutulduğunda barsaktaki alkali ortamda erir ve proteolitik yıkımla toksine dönüşür. Böylece böcekte paralize (felç durumu) neden olur.
Bu proteinin sadece böceklere toksik olması, buna karşın omurgalıları etkilememesi onun biyolojik savaş için kullanılmasına yol açmıştır.
Kevser Yetimoğlu / Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü
Kaynak:
