Yeşilliklerimizi, domates ve havucumuzu yıkadık salata yapmak için her şey hazır gibi değil mi?… Hayır Değil!…
Belki birçoğumuzun fark etmediği, yolunda olmayan bir şey var…
Marul yapraklarından bir tanesini alalım ve biraz hayal gücümüzün de yardımıyla 10 kat büyütüp incelemeye başlayalım. O da nee!… taze ve yeni yıkanmış marul yaprağımızın üzerinde kistleşmiş bir yapı görüyoruz.
“Gluonlar aşkına daha ne kadar iyi yıkayabilirim ki?” sorusundan önce, suyun kuvvetine ve fiziki darbelerimize aldırmadan bizim salata marulumuza büyük bir aşkla yapışmış olan “şey, kimsin sen?” sorusunu sorduğunuzu kabul ediyorum.
Tanıştırayım bu kist şeklini almış yapı Ascaris lumbricoides namı değer bağırsak (barsak) solucanı yumurtaları. Bu yumurtalar olumsuz koşullara son derece dayanıklıdır. Bu şekilde toprakta yıllarca canlılıklarını koruyabilirler; sadece direkt güneş ışığında ve yüksek sıcaklıklarda hayati faaliyetlerini yitirirler (salata sebzelerinizi haşlıyorsanız salata yapmaya devam edebilirsiniz sorun yok 😉 ).
Embriyolu yumurtalar, pişmemiş sebzeler yendiğinde yahut toprak partikülleri yutulduğunda ya da herhangi bir şekilde sindirim sistemimize girerlerse embriyolar yumurtadan çıkarak bağırsak içerisinde serbest hale geçerler. İlk önce bağırsak duvarındaki damarlara geçerek kan dolaşımıyla kalbe, daha sonra akciğerlere ulaşırlar. Akciğerlerde, alveollerin etrafındaki kılcal damarları parlatarak alveolün içine yerleşirler. Bu evrede ciddi akciğer iltihaplanmalarına da neden olabilir. Bu haylaz parazit, alveollerden bronşlara, trakeye ve farinkse geçer. Konağın yutkunmasıyla birlikte farinksten ince bağırsağa geçerek burada erginleşir ve aynı zamanda abdominal semptomlara ve alerjik reaksiyonlara neden olurlar. Öyle ki fazlaca çoğaldıklarında bağırsak tıkanıklığına da yol açabiliyorlar.
Peki, biz bunlardan nasıl kurtulabiliriz?
Çok basit, iyi yıkanmış sebzelerinizi bir miktar sirkeyle, sirke-su çözeltisinde bekleteceksiniz hepsi bu kadar. Artık kötü ruhlardan arındırılmış sebzeleriniz tüketilmeye hazırdır. Afiyet olsun 😉
Kevser Yetimoğlu
Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü
Kaynaklar:
- http://tr.wikipedia.org/wiki/Dosya:Ascaris_lumbricoides.jpeg
- http://tr.wikipedia.org/wiki/Dosya:Ascariasis_LifeCycle_-_CDC_Division_of_Parasitic_Diseases.gif
*Dikkat: Bu yazı bir tedavi bilgisi içermiyor. Bir rahatsızlığınız var ise, mutlaka bir hekime danışınız.
