Rio de Janeiro’daki Dünya Bilim Forumu’nda bilim insanlarına göre depremi önceden haber veren akıllı telefon uygulaması gelecek yıla hazır olabilir.
Image Credit: Rappler.com
California Üniversitesi’nden araştırmacılar, doğal afetleri önlemek için teknolojinin nasıl kullanılacağı üzerine konferansta bu projeyi tanıttı. Uygulama, California Üniversitesinde Berkeley Sismoloji Laboratuvarı Müdürü Profesör Richard Allen’nın ekibi tarafından hazırlanan erken uyarı sisteminde kullanılan teknolojiye dayanmaktadır. Kaliforniya valisi Jerry Brown böyle bir projeyi zorunlu kılan tasarıyı Eylül ayında imzalayarak Kaliforniya erken uyarı ağını benimsemiştir.
Bu akıllı telefon uygulaması, tek bir merkez üssüne bağlı olup oradaki bir sarsıntıdan önce birkaç saniye ile 1 dakika gibi bir sürede uyarı sağlayabilme kabiliyetine sahiptir.
Bunu yapmak için, uygulama bizzat hasara neden olan sarsıntıdan gelen P dalgası diye bilinen veya birincil dalgadan ilk enerjiyi yakalar.
Bu teknoloji, bir deprem başlarken onu hızlı bir şekilde algılar, depremin konumunu ve gücünü belirlemek için algoritmaları kullanır ve ne zaman şiddetinin zirveye ulaşacağını muhtemel etkilenebilecek potansiyeldeki bölge halkına uyarı vererek bildirir. Algoritmalar sismik ağları izleyerek bölgesel ağlardan gelen verileri kullanır.
Cep telefonlarının kullanılması durumunda, depremin gerçek merkez üssünde bulunanlar erken uyarıyı alamayacaklar.
Fakat bu sarsıntılar sistem tarafından algılanıp, diğer alıcılara bir zincirleme gibi iletim sağlayacaktır, böylece birkaç km uzaklıkta bulut tabanlı bir etki olacaktır. Bu sayede bir sonraki depremin muhtemel olasılıkla nerede ve nasıl olacağını tahmin etmede daha fazla bilgi toplamaktadır.
Tüm ihtiyacımız depremin merkez üssünde olan, onu algılayan ve sunucuya; ‘buradayım, bir sarsıntı hissettim’ diye bize bilgi gönderen bir telefondur, diye açıkladı Profesör Allen.
Böylelikle telefonlar, daha uzaktaki insanlara bir uyarı göndermek amacıyla depremin yerini ve büyüklüğünü belirlemek için sunuculara olanak sağlamış olacak. Bu uyarılar, sarsıntıların ne zaman başladığı ve şiddeti hakkında bilgi içerir.
Bu uyarı, endüstriyel faaliyet ve taşımacılığı durdurur ve insanlara güvenli bir yer bulması için değerli bir zaman verir, böylece halkın bütünü için risk azalmış olur.
Uygulama, hareketi belirlemek için jiroskop (yön ölçer) ve akselerometre (sarsıntı, titreşim ölçer cihaz) gibi, yön belirlemek için de Wi-Fi ve GPS lokalizasyonl fonksiyonlarının yanı sıra bir manyetometre (manyetik alan ölçer) gibi çeşitli akıllı telefon fonksiyonlarını kullanır.
Yazılım, sadece Kaliforniya’da 16 milyon akıllı telefon olduğu ve Dünya’da yaklaşık 1 milyar akıllı telefon olduğu ve bunların her zamankinden daha çok birbirine bağlı olduğu gerçeğini kullanır.
Bu uygulama birkaç bin kullanıcının bir merkeze gelmesiyle ilk kez test edilecek. Bir kez, o tam olarak sallanacak, giriş kodları aracılığıyla serbest olacak.
2003 yılında başladığından beri ilk defa Budapeşte dışında iki yılda bir yapılan Dünya Bilim Forumu, sivil toplum örgütleri ve araştırmacıların bilim politikalarının sorunlarını tartışmaya, bilim insanlarını ve eğitim kurumlarını birlikte getiriyor.
Bu yıl yapılan etkinliğin ana teması “Küresel Sürdürülebilir Gelişme için Bilim” olmuştur.
Polat NARİN
Nanoölçek Aygıtlar ve Taşıyıcı İletimi Grubu
Kuark Bilim Topluluğu
Kaynak: http://phys.org/news/2013-11-smartphone-app-earthquake.html
