Geleceğin uzay kolonicileri için bir uyarı: Uzayda doğan bebekler yer çekimi ile nasıl başa çıkacaklarını hiç çözemeyebilirler. En azından yavru denizanaları uzayda ilk birkaç günlerini geçirdikten sonra Dünya üzerinde etkili bir baş ağrısı/kontrol kaybı ile uğraşmak zorundalar.
Bir denizanası yavrusu. Henry Kaiser, National Science Foundation
NASA ilk olarak 90’lı yılların başında Columbia uzay mekiğinin uzay uçuşu sırasında denizanalarının gelişimine uzay uçuşlarının nasıl etki edeceğini test etmek için uzaya deniz anası göndermeye başladı. Görüldü ki, denizanaların yavrularında Dünya’da kalanlara göre aynı yer çekimi duyarlılık becerileri gelişmedi.
Denizanası mantar benzeri vücutlarının alt kenar halkası aşağıdan yukarıya doğru kalsiyum sülfat kristalları yayar. Kristaller lif hücreleri ile kaplı küçük cepler içinde yer alırlar ve denizanası hareketlendiğinde kristaller etrafında yuvarlanır yani bu lif hücrelerin uyarılmasıyla beyne sinyal gönderilir. Bu ceplerin uzayda normal olarak geliştiği görülüyor ama astro denizanası yavruları sonra normal yer çekimde nasıl yüzeceklerini karıştırdılar. Bu yavru denizanaları normal astronot olmayan deniz analarına kıyasla Dünya’ya geri döndüklerinde anormal nabız ve hareketlenmeler şeklinde tepkileri olduğu görüldü.
İnsanlar otolit kullanarak yer çekimi ve ivmeyi hissedebiliyorlar, burada otolitler iç kulaktaki kalsiyum kristalleridir ki tıpkı denizanalarında olduğu gibi benzer bir işleve sahiptir. Daha duyarlı lif hücreleri yer çekimin etkisini beyne söyler. Bu çalışmaya göre böylelikle, eğer denizanalarının uzaydaki yer çekim algılarının gelişmesinde sorun varsa, buna benzer olarak da insanların uzayda doğan bebeklerinin çok büyük bir baş dönmesi ya da kontrol kaybı olacağı olasıdır.
Gökhan Atmaca, MSc. twitter.com/kuarkatmaca | facebook.com/anadoluca
Kaynak:
http://www.popsci.com/article/technology/space-born-jellyfish-hate-life-earth?src=SOC&dom=tw
