Kompozit Malzeme Nedir?

Bu günlerde herkesin dilinde kompozit malzemeyi duyar olduk kulağa çok hoş gelen bir kelime duymamızda çok normal doğru ya da yanlış birçok bilgi ortalıkta dolanır oldu peki gerçekte kompozit malzeme nedir? İşte ben bu soruya dilimin döndüğü kadar cevap vermek istiyorum.

Öncelikle kompozit nedir yabancılık çekmeyelim diye kelime anlamını söylemek istiyorum. Kompozitin kelime anlamı karma demektir ya da değişik tarzları bir arada taşıyan anlamındadır. Bu anlamlarını bilmenizi istiyorum şimdi konumuza dönebiliriz kompozit malzeme nedir?

Kompozit malzemeler iki veya daha fazla sayıdaki aynı veya birbirinden farklı gruptaki malzemelerin mikroskobik ya da makroskobik olarak birleşmesiyle oluşan ve birbirini tamamlayan bir malzeme türüdür. Birbirini tamamlar dedim çünkü amaçta budur şöyle düşünelim bu olay aslında günlük hayatta bizimde yaşadığımız bir şey bazen gücümüzün yetmediği bir durumla karşılaştığımız zaman başkasından yardım isteriz. Malzemelerde de bu durum vardır tek başına anlam ifade etmeyen durumlarda kompozit malzemeye başvurulur ve kompozit malzemedeki amaç birbirini tamamlamak diğerinin zayıf yönünü kapatmaktır.

Birçok sanayi sektörü kompozit malzemeyi bünyesinde barındırır örnek vermek gerekirse

• Otomotiv sanayi
• Uzay ve havacılık sanayisinde
• Silah ve roket sanayisinde
• Yapı malzemesi sanayisinde

Örnekleri bu şekilde sıralayabiliriz, ben sadece birkaç tanesini örnek olarak gösterdim.

Şunu da bilmemiz gerekiyor kırsalda yaşayan insanlarımız kompozit malzemeyle aslında yıllardır iç içe bunun en büyük ve en sağlam örneği kerpiç evlerdir. Toprak suyla karıştırılarak içine saman konulur ve çamur oluncaya kadar karıştırılır çok basit olarak görülen bu çamur mükemmel bir izolasyon malzemesine dönüşür; ekonomik açıdan hem ucuz hem de kışın sıcak tuttuğu için tercih edilir. Şimdi ise kompozit malzeme türlerine değinmek istiyorum

Kompozit malzeme türleri

1. Polimer kompozitler
2. Metal kompoziler
3. Seramik kompozitler

1.Polimer Kompozitler

Liflerle pekiştirilmiş polimer kompozitler endüstride çok geniş kullanma alanına sahiptir. Polimer kompozitlerde kullanılan en önemli bağlayıcı malzeme polyester ve epoksidir. Pekiştirici liflerin miktarı arttıkça kompozitin mukavemeti yükselir. Polimer kompozitlerin en önemli özellikleri yüksek özgül mukavemet ve özgül elastisite modülüdür

2.Metal kompozitler

Bir metalik fazın bazı takviye malzemeleri ile eritme vakum emdirme, sıcak presleme ve difizyon kaynağı gibi ileri teknikler uygulanarak MMC’ lir elde edilirler. ( MMC: Metal Matrisli Birleşik Malzemeler) bu malzemeler daha çok uzay ve havacılık sanayisinde kullanılır.

3.Seramik kompozitler

Bu amaçla yapısal ve fonksiyonel nitelikli yüksek teknoloji seramikleri kullanılmaktadır. Başlıcaları Al2O3, SiC, Si3N4, B4C,’ dür. Sandviç zırhlar, çeşitli askeri amaçlı parçaların imali ile uzay araçları bu ürünlerin başlıca kullanım yerleridir.

Kompozit malzeme türlerinden bahsettik şimdi sıra kompozit malzemelerin sağladığı avantajlardan bahsedeceğim.

Kompozit Malzemelerin sağladığı avantajlar

• Yüksek mukavemet
• Hafiflik
• Tasarım esnekliği (tasarımcı istediği gibi bu malzemeleri şekillendire bilir istediği fonksiyonel özellikleri katabilir.)
• Korozyon dayanımı (diğer malzemelere göre anti korozyon özelliktedir)
• Şeffaflık özelliği: Bazı kompozitler cam kadar ışığı rahat bir şekilde geçire bilirler
• Isıya dayanıklılık
• Elektrik iletkenliği: MMC (Metal Matrisli Birleşikler) metal içerikli olduğu için elektrik akımını iletirler

Mertcan Bahar
Fırat Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü
Kaynaklar:

1. http://www.teknolojikarastirmalar.com/e-egitim/yapi_malzemesi/icerik/kompozit.htm
2. http://tr.wikipedia.org/wiki/Kompozit_malzemeler
3. http://www.polerfiber.com/images/kataloglar/3eb2331a-4.pdf