Nobel jürisi, 2009 Nobel Fizik Ödülü’nü fiber optik ve yarıiletkenler üzerine olan çalışmaları ile ışığın ustaları olarak çığır açan Charles Kao, Willard Boyle ve George Smith’in kazandığını açıkladılar.
Hong-Kong kökenli Kao ve iki Amerikalı meslektaşı, bugünün “Bilgi Teknolojisi” devrimine yardımcı olan iki aracı oluşturdukları için selam ve alkışlarla karşılandılar. Nobel jurisi, açıklamasında “onlar bilimsel keşifler için yeni araçlar sağladılar ve gündelik yaşam için birçok pratik yenilikler oluşturdular. Bu araçlardan biri ışık hızında veriyi aktarmaya izin veren fiber-optik kablolardır.” dedi.
İngiliz pasaportlu, Hong-Kong kökenli Kao, optik haberleşme için fiberlerde ışığı aktarımı konusunda çığır açan başarısı için ödülün yarısını kazandı.
Nobel jürisi, “dünyanın etrafını saran cam fiberlerin tümü çözülse, biz 1 milyar kilometre uzunluğunda tek bir tel alacağı ve bunun da dünyayı 25.000 kezden fazla çevreleyebileceği anlamına gelmektedir ve her saat yüzlerce kilometre artıyor” şeklinde açıklamalarını sürdürdü. Kao’nun keşfinin anlamı, yazı, müzik, görüntüler ve video, salisede dünya etrafına aktarılabilmesiyle daha iyi anlaşılabilir.
CCD sensör olarak bilinen görüntüleme yarıiletken devresi yeniliği ile Boyle ve Smith ödülün diğer yarısını paylaştılar. CCD sensör, dijital kameranın elektronik gözü denilebilir.
CCD sensör, 1969 yılında icat edildi. Fotoğrafın evrimleşmiş hali yani ışık film üzerine değil de elektronik olarak yakalanıyor. CCD teknolojisi, birçok medikal uygulamalarda kullanılır; insan vücudunun içinin görüntülenmesi, teşhis bilimi ve mikrocerrahi gibi benzer uygulamalar…
Geçen yıl, Amerika Birleşik Devletleri’nden Yoichiro Nambu ve Japonya’dan Toshidide Maskawa ve Makoto Kobayashi’ye kuarklar olarak bilinen temel parçacıkları üzerine teorik başarılarından dolayı ödülü aldılar.
Pazartesi günü Amerika Birleşik Devletler’inden Jack Szostak ve Avustralyalı-Amerikan bilim insanı Elizabeth Blackburn ve Carol Greider hücresel yaşlanmada bir anahtar moleküler switch beliledikleri için Nobel Tıp Ödülü kazandılar. Diğer Nobel Ödülleri önümüzdeki günlerde belirlenecektir.
Nobel Ödülleri Alfred Nobel tarafın kuruldu, ilk ödül 1901’de verildi. Bu ödülü kazananlar 1.42 milyon dolar para ödülü kazanıyor, ödülü kazanan çoksa çalışmanın önemine göre paylaştırılıyor. Ödüller 10 Aralık’ta Oslo ve Stockholm’de düzenlenecek seremoni ile sahiplerine verilecek.
2009 Nobel Fizik Ödülü ile ilgili değer verilen çalışmaların bilimsel arkaplanına PDF olarak aşağıdaki web sayfasından ulaşabilirsiniz (İngilizce).
http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2009/phyadv09.pdf
Bu ödüle layık görülen çalışmalarla ilgili yayınlar:
Popular science
• Smith, G.E. (2009) The invention and early history of the CCD. Nuclear Instruments and Methods in Physics Research A, 607, p. 1-6.
• Janesick, J.R. (2002) Duelling Detectors. SPIE’s oemagazine, February, p. 30-33.
• Janesick, J.R. (2001) Scientific Charge-Coupled Devices. SPIE Press Monograph, Vol. PM83.
• Hecht, J. (1991) City of Light: The Story of Fiber Optics. Oxford University Press.
• Su, F. (1990) Technology of our times: people and innovation in optics and optoelectronics. SPIE Press, p. 80-95.
Scientfic articles
• Kao, C.K. , Hockham, G.A. (1966) Dielectric-fibre Surface Waveguides for Optical Frequencies. Proceedings of the Institution of Electrical Engineers-London 113, p. 1151.
• Boyle, W.S., Smith, G.E. (1970) Charge Couple Semiconductor Devices. Bell System Technical Journal 49, p. 587.
Hazırlayanlar: Gökhan Atmaca – Kenan Elibol