Fransa’da Fotonik Nanoyapılar Laboratuvarı’ndan bilim adamları, Almanya’da Ruhr-Universität Bochum’da üretilen metalik iki boyutlu elektron gazından üretilen tellerde elektronik eş fazlı zamanı ölçüldü. Sonuçlar, Physical Review Letters’da başlığı ile “Effect of Disorder on the Quantum Coherence in Mesoscopic Wires.” sunuldu.
Genellikle metallerde elektron uyum teorisi sıcaklık bağımlılığı etrafında dönmektedir. Ancak, araştırmalarda sadece sıcaklığa bağımlılığın etkisinin ispatlanması yetersizdir. Bäuerle ve meslektaşları başka parametreler bakmak için test etmeyi kararlaştırmış ve çalışmaları ile ilgili şunları söyledi “sıcaklık bağımlılığında bakmak yerine, sistemin sahip olduğu uyumda düzensizlik etkisine bakmaya karar vermeliyiz. Difüzyon katsayısını değiştirebiliriz.”.
Bäuerle ve grup üyeleri saçın yaklaşık 1/25 kalınlığında ve oluşmasına engel iyon ekleyerek, teller oluşturdu. “Engel olmadan, uyumlu kalmalı ve yörüngede hiç değişiklik olmadan elektronlar kesintisiz gitmeli. Eğer engel eklenirse, ancak, elektronlar rastgele, kesin bir derece ile sistemde kesintisiz dağılacaktır.”
Ayırıcı sisteme yerleştirilen engellerin sayısı doğal olarak, sistemde kesintisiz hareket eden bilgi ne kadar hızla verilirse o kadar kesintisizdir. Bäuerle “Daha çok engeli eklediğimizde, decoherence (kuantum mekaniginin başka bir yorumu) daha hızlı” açıklamasını yaptı. “Kesintisiz elektron dağılımı yoluna, kararlaştırılmış sistem ile teori şu anda çok engel oluyor.” diye de ekledi.
Engellerin sayısının ne zaman azalacağı, Bäuerle ve meslektaşları deneysel ölçümleri aldığında biraz süpriz olarak belirli olacak.
Ekip değiştiğinde kuantum işlemlerin öngörülen zamanda çözümlenmesi sıkıntılı oluyor, asıl düzensizliğe ininceye kadar öngörülen zaman esasen faydasız bir şey için aşağı frene basıyor.
Kuantum uyumu anlamaya çalışırken bir sonraki adım sisteme manyetik engeller eklemektir. Bäuerle “şimdi doğru, henüz normal iyonları kullanıyoruz. Gelecekte küçük bir kuantum noktası yaparak, küçük bir mıknatısın arasına sokacağız ve ne olduğunu göreceğiz. Ancak, bu teknik olarak çok zor. Mümkün olacağını düşünüyorum fakat gerçekleştirilmesi biraz zaman alabilir” dedi.
O zamana kadar, Bäuerle ve meslektaşları şimdiki deneyde üzerindeki etkilerini iyi anlamaya çalışarak kendilerini hoşnut edebilecekler. Ne zaman sıcaklık bağımlılığı ile çalışma eklenirse, düzensizlik parametresi daha fazla soruna az miktarda yanıt vermeye yardımcı olabilecektir.
Hazırlayan : Kenan ELİBOL –KuarkMNB
Uyarı! Kuark Bilim Topluluğu Bilim Sitesi'nde yayınlanan haber ve makaleler, genellikle telif hakkına sahip olunan çalışmalardır. Bu nedenle kopyalanıp yayınlanması, izinsiz kullanılması yasa ihlalidir. İhlal edenler hapis cezası ve para cezası ile karşılaşabilirler.
