NASA’nın Yeni Ufuklar uzay aracı 14 Temmuz’da tarihi bir yolculuğun sonuna gelmiş ve cüce gezegen Plüton’a olan en yakın geçişi gerçekleşmişti. NASA bu geçişten sadece 15 dakika sonrasını yani cüce gezegenden sadece 18 bin kilometre uzaklıktan çekilen görüntüleri paylaştı. Önemli bir ayrıntı ise bu görüntülerde Güneş gezegenin arka tarafında. Görüntüler Plüton’un zayıf atmosferine ilişkin bizlere ilgi daha fazla merak uyandırıcı manzaralar sunuyor.
Yazımızın en başındaki görselde buzlu düz ovaların olduğu Sputnik Planum’un yanı sıra yüzeyden 3 bin 353 metre yüksekliğinde sıradağlar gibi çeşitli jeolojik yapılar görülmektedir. Görüntü bir ucundan diğerine 1250 kilometrelik bir görüş alanı sunuyor.
Bu görüntü Plüton’un Sputnik Planum adı verilen ovaların olduğu bölgeye odaklanmış. NASA’daki bilim insanları görüntününs ağında kalan bölgenin daha aydınlık olmasının bir azot buzu ile kaplanması sonucu olabileceğini düşünüyorlar.
Görüntünün sağ tarafından büyük Sputnik Planum ovası yer alırken, sol tarafta henüz resmi bir şekilde adı konmasa da Norgay Montes ve Hillary Montes adları verilen sıra dağ dizisi var.
Plüton’un yüzeyinin bu 185 kilometrelik kısmı Güneş’in varlığıyla daha belirgin olan yüzeye yakın sis ya da pusu gösteriyor.
Plüton’da hava Yeni Ufuklar’ın geçişi sırasında sisliymiş gibi görünüyor. Yüzeyden yaklaşık 100 kilometreye uzayan bir düzine kadar farklı sis katmanı olduğu görülüyor. Bu da Dünya benzeri bir hidrolojik döngünün olduğuna dair işaretler sunuyor aslında. Yani Dünya atmosferindeki döngüdeki suyun yerine buradaki döngüde azotu içeren egzotik buzları düşünebilir. Döngünün diğer kısmında ise bu buzlarla dolu geniş ovalar ve buharlaşma yoluyla bu buzların yüzey üzerinde dağılması var.
Büyük Sputnik Planum alanına daha yakın bir bakış. Buradaki kırmızı oklar dağlık alandan Sputnik Planum ovasına doğru akan çoğu azot buzuna işaret ederken mavi oklar ovaya doğru hareket eden buz akışının ön kısmını gösteriyor. (Credit: NASA/JHUAPL/SwRI)
Bu yukarıdaki görüntüler Yeni Ufuklar uzay aracının geniş açılı Ralph/Çok Bantlı Görsel Görüntüleme Kamerası (İng. MVIC) ile çekilmiştir.
Gökhan Atmaca, Bilim Uzmanı (MSc.)
Takip: twitter.com/kuarkatmaca
İletişim: facebook.com/anadoluca
Kaynak:
Gizmag
