1890 yılında doğan Hendrikje van Andel-Schipper Popular Science dergisinin yorumuyla bedenini bilime bırakarak 2005 yılında 115 yaşında öldü. Ölümüne çok yakın bir zamana kadar, o nispeten iyi ve sağlıklı olarak yaşamış. Son ana kadar da bilinci açıktı ve örneğin sağlıklı bir konuşma gerçekleştirebiliyordu – Youtube. Bu nasıl mümkün olur?
van Andel-Schipper’in uzun ömürlü hayatının sırlarını bilmek isteyen bilim insanları onun kanını ve diğer dokularını araştırdılar ve bazı ilginç şeyler buldular. İlk olarak, bilim insanları beyaz kan hücrelerinin yaklaşık üçte ikisinin sadece iki kök hücresinden yapılmış olduğunu buldular ve bu bulguları New Scientist dergisinde bilim dünyası ile paylaştılar. Kök hücreleri enfeksiyonlarla mücadelede önemli bir işlevi olan beyaz kan hücrelerini üretirler. Tipik olarak, yaklaşık aktif 1000 kök hücresi ile bu kan hücrelerinin yapıldığını biliyoruz ve bu durumda yaşlandıkça beyaz kan hücrelerini yapan kök hücrelerinin sayısı giderek azalıyor. Araştırmacıların bulgusu ise beklendiği gibi kök hücrelerinin yıllar sonra ortadan kalktığını ve bunun insan yaşamını gerçekten sınırladığını gösteriyor. Fakat bu aynı zamanda bir kişinin doğumundan veya gençliğinden kurtarılan kök hücrelerin vücut dışında canlı tutulması ve yıllar sonra vücuda yeniden enjekte edilmesi ile ömrün uzatılabileceği anlamına da geliyor.
Bu araştırmadan ortaya çıkan çalışmaların biri bu hafta Genome Research isimli dergide yayınlandı ve bu çalışmada bilim insanları van Andel-Schipper’in beyaz kan hücrelerinde bir dizi mutasyonun var olduğunu bulduklarını belirtiyorlar. Ancak bu mutasyonların zararsız olduğunu bulduklarını da ekliyorlar. Bu ise, van Andel-Schipper sanki tehlikeli mutasyonlarla hücrelerin tamir edilmesi veya iptal edilmesini sağlayan üstün bir sisteme sahip olduğu anlamına gelebilir. Ancak bu üstün sistemin tam olarak ne olduğu belli değil.
Bir mutasyon durumunda, bazı somatik mutasyonların kansere yol açabildiğini söyleyen Wellcome Trust Sanger Enstitüsü’nden Chris Tyler-Smith şu açıklamalarda bulundu: “Şimdi kan gibi kanserli olmayan dokularda normal somatik mutasyonların bir aralığını görüyoruz, yani biz bu mutasyonların sağlık sonuçları hakkında düşünmeye başlayabiliriz.”
Gelecekte araştırmacılar van Andel-Schipper’in genomunu Alzheimer hastalarının genomları ile kıyaslayarak onun Alzheimer’dan nasıl etkilenmeden yaşadığını öğrenmeyi umut ediyorlar.
Gökhan Atmaca, MSc. facebook.com/anadoluca | twitter.com/kuarkatmaca
Kaynak:
http://www.popsci.com/article/science/hints-longevity-found-blood-115-year-old-woman?src=SOC&dom=tw
